Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như vũ bão, ngày càng có nhiều trang web mạng xã hội, diễn đàn, tin tức, mua sắm mà yêu cầu bạn tạo một tài khoản có mật khẩu (password). Việc đặt một mật khẩu vừa an toàn vừa dễ nhớ là điều đáng lưu tâm.

Mật khẩu của bạn hiện nay có an toàn?

Mỗi năm. SplashData đều công bố danh sách 25 mật khẩu phổ biến nhất được tìm thấy trên internet. Danh sách này được trích ra từ hàng triệu mật khẩu bị đánh cắp và cuối cùng được đăng tải lên mạng trong năm qua.

SplashData mạnh mẽ kiến nghị rằng nếu bạn đang sử dụng một trong những mật khẩu này, bạn phải đổi mật khẩu ngay lập tức.

Trang web này cũng đưa ra một số lời khuyên hữu ích để giữ cho tài khoản của bạn trong tình trạng an toàn.

Thường người ta hay nói nên đặt mật khẩu phức tạp, với độ dài ít nhất là 8 kí tự kết hợp cùng một chuỗi các dạng ký tự khác nhau. Nhưng thực sự rất khó để nhớ dạng mật khẩu này. Vì vậy, dưới đây là vài cách tạo mật khẩu thông minh:

Không sử dụng mật khẩu với những kí tự thay thế thông thường kiểu như “dr4mat1c” thay cho “dramatic” vì càng ngày công nghệ của các hacker càng trở nên tinh vi.

Để làm cho mật khẩu dễ nhớ hơn, bạn có thể sử dụng cụm từ ngăn cách bởi dấu gạch ngang hoặc các kí tự. Sử dụng các từ ngẫu nhiên thì sẽ hay hơn là những cụm từ phổ biến. Ví dụ: “sinh nhat banh”, “doc lap dinh”, “vu dich tien chuyen”..v.v.

Không sử dụng cùng tên đăng nhập và mật khẩu cho nhiều trang web. Tốt nhất mỗi trang web nên có một tài khoản đăng nhập riêng, nhưng trong bất kì trường hợp nào cũng nên tránh sử dụng mật khẩu cho những trang web giải trí giống với mật khẩu đăng nhập tài khoản email cá nhân, mạng xã hội hay ngân hàng.

Những lưu ý cần biết để mật khẩu luôn an toàn

1. Đừng lấy tên thú cưng hay tên thành viên gia đình đặt mật khẩu

Nếu bạn đặt mật khẩu là những số liên tiếp hay một cụm từ đơn giản thì sẽ rất dễ bị hacker hay người nào đó rành tin học tìm thấy.

Theo một nghiên cứu của MasterCard thì có 5% người dùng đặt mật khẩu là ngày sinh của họ, 18% lấy tên thú cưng, và 12% là tên gia đình.

Bạn nên đặt mật khẩu có chữ in hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt. Để có dễ nhớ thì bạn có thể dùng mẹo sau: lấy màu nền của trang web, một phần tiêu đề trang web hay lĩnh vực của trang web đó vào mật khẩu.

Ví dụ: web facebook bạn lấy 3 chữ đầu là fac viết hoa, màu nền của nó là xanh dương, lĩnh vực là giải trí, đồng thời chữ f giống số 8, bạn lấy số 8 và ký tự đặt biệt Shift 8 là *, kết hợp với 1 câu cửa miệng hay từ khóa có ý nghĩa nào đó với bạn, vậy có mật khẩu là FACxanhduong_giaitri8*cntt. Tất nhiên, bạn sẽ đủ thông minh để nghĩ ra một quy tắc hợp lý dễ nhớ cho mình.

2. Đừng để website lưu lại mật khẩu của bạn

Nếu với mật khẩu một trang web có thông tin quan trọng hay web kinh doanh, thì bạn nhớ đừng để trình duyệt lưu lại mật khẩu của mình.

Vì người dùng sau hay người dùng máy tính đó có thể dễ dàng vào phần Cài đặt của trình duyệt để xem tất cả các mật khẩu đã lưu của bạn.

3. Mỗi trang web một mật khẩu

Như đã nói ở trên, cách dễ nhất để mỗi trang web một mật khẩu là hãy tạo ra một quy tắc đặt mật khẩu cho riêng bạn.

Có thể kết hợp với 1, 2 từ khóa có ý nghĩa trong cuộc sống của bạn, viết hoa chữ đầu, số là con số là bạn yêu thích cộng thêm 2, đồng thời dựa vào quy tắc màu trang web, lĩnh vực trang web, năm thành lập trang web đó để kết hợp vô mật khẩu hay biến tên web thành chữ số theo bộ mã tự tạo.

4. Sử dụng bảo mật hai lớp cho Gmail

Nếu bạn cẩn thận, có thể bật bảo vệ hai lớp cho Gmail, sau khi đăng nhập bằng mã, Gmail sẽ gửi một mã xác nhận đến điện thoại của bạn yêu cầu bạn nhập mã xác nhận này. 

Đối với máy tính cá nhân, bạn có thể chỉ cần xác minh bằng cách chọn: Không hỏi lại trên máy tính này.

6. Đừng cho bạn bè biết mật khẩu

Đôi lúc bạn cần bạn bè giúp thiết lập một thuộc tính nào đó trên facebook nên bạn đưa họ mật khẩu, điều này là rất bất cẩn.

Có thể người bạn của bạn sẽ vô tình nói mật khẩu cho một người bạn khác, hay đôi lúc họ tò mò xem thông tin mà bạn không muốn chia sẻ.

Một hacker cũng có thể lấy password tài khoản nhân viên một công ty bằng cách hết sức đơn giản là gọi điện thẳng đến cho nhân viên đó, tự xưng là nhân viên an ninh mạng, Internet đang gặp sự cố và cần tài khoản của họ để kiểm tra.

Nguyên tắc vàng ở đây là đừng cho ai biết mật khẩu của bạn, trừ khi đó là sếp của bạn trực tiếp yêu cầu password một tài khoản của công ty.

7. Hạn chế dùng Wifi công cộng

Điều này chỉ áp dụng đối với doanh nhân hay người có những tài khoản quan trọng cần bảo mật. Vì Wifi công cộng rất dễ bị hack bởi người sử dụng cùng mạng Wifi.

8. Sử dụng bàn phím ảo trên máy tính công cộng

Trong Windows 7 bạn có thể vào Start, ngay ô tìm kiếm gõ: On-Screen Keyboard (hay vào Start/All Programs/Accessories/Ease of Access/On-Screen Keyboard) và click để bật bàn phím ảo và nhập mật khẩu, nhằm tránh một phần mềm keylogger nào đó lưu lại mật khẩu khi gõ bàn phím vật lý thông thường.

Danh sách các mật khẩu bạn không nên dùng

  1. 123456
  2. password
  3. 12345
  4. 12345678
  5. qwerty
  6. 123456789
  7. 1234
  8. baseball
  9. dragon
  10. football
  11. 1234567
  12. monkey
  13. letmein
  14. abc123
  15. 111111
  16. mustang
  17. access
  18. shadow
  19. master
  20. michael
  21. superman
  22. 696969
  23. 123123
  24. batman
  25. trustno1

Theo Thúy Hà / Gia Đình Việt Nam