Chị Lan, nhân viên văn phòng của một Cty tại Hà Nội cho biết, cứ vào dịp cuối năm chị và người thân lại hỏi nhau thông tin về việc đổi tiền lẻ. Nhưng năm nay dù đã nhờ hết “các cửa” vẫn chưa có hy vọng về việc đổi tiền lẻ.
Nghe lời một người bạn tư vấn là thử lên mạng tìm kiếm thế nào cũng có dịch vụ đổi tiền dịp Tết. Quả thật khi vừa lên mạng tìm thì chị Lan đã thấy có rất nhiều địa chỉ với nhiều lời chào mời đổi tiền Tết, tiền lẻ, tiền mới, thậm chí còn có cam kết tiền nguyên seri để chị tha hồ lựa chọn. Qua trao đổi chị Lan cho biết mức phí đổi tiền dao động từ từ 8% đến 20% tùy mệnh giá. Mệnh giá tiền càng lớn thì phí đổi càng thấp.
Ví dụ, nếu đổi tờ mệnh giá 1.000 đồng thì phí là 20%, 5.000 đồng phí 12%, 10.000 đồng phí 10%, 20.000 đồng phí 8% và 50.000 đồng phí 7%. Nếu lấy theo cọc 1.000 tờ thì mức phí sẽ thấp hơn… Một trang facebook đổi tiền khác cũng đưa ra những lời quảng cáo về dịch vụ đổi tiền của mình như: Hiện tại shop đã về 300 triệu tiền 10.000 đồng, 20.000 đồng mới nguyên cọc, mức phí đổi như sau: Mệnh giá 10.000 đồng phí 14%; Mệnh giá 20.000 đồng phí 12%; mệnh giá 500 đồng phí 70%; mệnh giá 1.000 đồng phí 20%; mệnh giá 2.000 đồng phí 10%; mệnh giá 5.000 đồng phí 14%...
 |
| Dịch vụ đổi tiền trên mạng xã hội được quảng bá hết sức rầm rộ. |
Đó là thị trường “trên mạng”, còn ở thị trường bên ngoài, các điểm đổi tiền cũng mọc lên ở nhiều nơi. Thậm chí, trước cửa đền chùa, việc đổi tiền diễn ra khá công khai không kém mạng xã hội. Nguồn cung tiền còn được quảng cáo là khá dồi dào.
Cũng như chị Lan, chị Hằng hiện đang công tác tại một cơ quan thuộc quận Đống Đa cho biết: Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019 tới gần, nhu cầu đổi tiền lẻ để lì xì, mừng tuổi đầu năm tăng lên. Các loại tiền mệnh giá như 10.000 đồng, 20.000 đồng đến 100.000 đồng được đổi nhiều để phục vụ số đông người mừng tuổi; các đồng tiền mệnh giá nhỏ từ 1.000 đồng, 2.000 đồng hay 5.000 đồng thì được sử dụng với mục đích đi lễ đầu năm.
Những ngày gần đây, trên các trang mạng xã hội đã có nhiều người đăng tải thông tin đổi tiền lẻ dịp Tết với mức phí được cho là “rẻ nhất” và “như cho”. Những năm trước, càng về cuối năm, tiền lẻ trở nên khan hiếm. Nhiều người “ôm tiền” đợi tăng giá với mức phí lên tới 20%-30%.
Liên quan tới vấn đề này theo luật sư Nguyễn Anh Tuấn, Cty luật Đại Nam cho biết: Theo pháp luật hiện hành, hoạt động đổi tiền lẻ nhằm hưởng % chênh lệch là hành vi trái pháp luật và bị nghiêm cấm. Nếu người nào thực hiện các hành vi đổi tiền không đúng quy định như: Đổi tiền có phí, đổi tiền không đúng mệnh giá… sẽ bị xử phạt hành chính với mức thấp nhất là 20 triệu đồng.
“Cụ thể, theo điểm a khoản 5 Điều 30 Nghị định 96/2014/NĐ-CP: Phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật. Mức phạt này áp dụng cho các cá nhân vi phạm, tổ chức vi phạm sẽ bị phạt gấp 2 lần”, luật sư Nguyễn Anh Tuấn cho biết.
Về góc độ quản lý Nhà nước từ năm 2013, Ngân hàng Nhà nước thực hiện chủ trương không đưa tiền mới in mệnh giá nhỏ ra lưu thông dịp Tết Nguyên đán. Chủ trương này đã góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, nâng cao nếp sống văn minh, bảo vệ hình ảnh đồng tiền Việt Nam; tiết kiệm chi phí xã hội và nhận được sự đồng thuận của người dân.
Trong cuộc họp báo sáng 7-1 mới đây, ông Phạm Bảo Lâm, Cục trưởng Phát hành và kho quỹ Ngân hàng Nhà nước cho biết cơ quan này sẽ không đưa tiền mới in mệnh giá nhỏ ra thị trường trong dịp Tết Kỷ Hợi 2019.
Cũng theo Cục trưởng Phát hành và kho quỹ, từ tháng 4 đến hết tháng 11-2018, Ngân hàng Nhà nước đã đẩy mạnh cung tiền mệnh giá dưới 10.000 đồng, gồm cả tiền cũ và tiền mới in. Dù không đưa lượng tiền mới in ra thị trường nhưng đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, tổng lượng tiền lẻ trong lưu thông cung ứng cho dịp Tết Kỷ Hợi 2019 dự kiến tăng 25% so với cùng kỳ, gồm cả tiền mới in trong năm và tiền mệnh giá nhỏ đã qua lưu thông.
Việc không in mới tiền mệnh giá nhỏ trong dịp Tết Nguyên đán các năm giúp ngân sách tiết kiệm được gần 2.600 tỷ đồng từ năm 2013 đến nay và năm 2019 dự kiến tiết kiệm thêm 390 tỷ đồng.
Có thể nói sự vào cuộc kịp thời của cơ quan quản lý Nhà nước sẽ góp phần thay đổi tư duy đổi tiền lẻ của người dân trong dịp Tết, bên cạnh đó mỗi người cần tự ý thức được việc làm của mình có tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật hay không.
Nguyễn Đăng
