Lời dẫn: Nhiều năm qua, những sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng đã trở thành vấn đề nhức nhối tại Hà Nội. Trước tình trạng này, mới đây chính quyền thành phố đã có những động thái mạnh mẽ, yêu cầu các cơ quan, đơn vị thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp, biện pháp xử lý, khắc phục các vi phạm đất đai.
Với mong muốn đồng hành cùng chính quyền Thủ đô trong công cuộc chống sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng, chúng tôi sẽ phản ánh đến độc giả những thông tin trung thực, chính xác nhất về công tác xử lý, khắc phục các vi phạm trên tại địa bàn Hà Nội. Tin rằng, với những hành động quyết liệt từ bộ máy chính quyền thành phố, các sai phạm này sẽ được xử lý triệt để trong thời gian tới.
Thu hồi khu đất 69 Nguyễn Du
Cụ thể, UBND thành phố Hà Nội đang triển khai thực hiện nội dung Kết luận Thanh tra số 1325/KL-TTCP ngày 4 tháng 8 năm 2020 của Thanh tra Chính phủ, trong đó có nội dung liên quan đến việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại số 69 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội và chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình tại Văn bản số 6393/VPCP-V.I ngày 5 tháng 8 năm 2020 của Văn phòng Chính phủ.
Trên cơ sở đó, Ủy ban nhân dân thành phố giao Sở Tài chính chủ trì cùng các sở, ngành, đơn vị liên quan làm việc, trao đổi thống nhất về thủ tục với Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí (PVC) để hoàn trả toàn bộ số tiền do Tổng công ty đã nộp vào ngân sách Thành phố trong quá trình thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất tại số 69 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội.
Ngoài ra, UBND thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp cùng Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan rà soát, tham mưu đề xuất, trình UBND thành phố thu hồi các quyết định bán nhà, giao đất cho PVC và Công ty Cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành tại số 69 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng.
Sở Tài nguyên và môi trường có trách nhiệm thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho Công ty cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành và chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất Thành phố tổ chức thu hồi, quản lý diện tích đất tại địa chỉ nêu trên; lập phương án sử dụng đất theo quy định và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND Thành phố.
Biến đất thuê thành sở hữu tư
Được biết, cơ sở nhà, đất tại 69 Nguyễn Du, có diện tích nhà 655,6m2, diện tích đất là 596,7m2, trước khi PVC mua theo chỉ định, cơ sở nhà, đất tại số 69 Nguyễn Du là tài sản Nhà nước do Công ty Quản lý và Phát triển nhà thuộc Sở Xây dựng Hà Nội quản lý cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) thuê làm trụ sở, đến thời điểm 01/01/2008 hợp đồng thuê hết hạn sau đó chưa ký lại.
Ngay sau đó, Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí (PVC) là đơn vị trực thuộc của PVN, dù không liên quan đến cơ sở nhà đất này, nhưng PVN, PVC và UBND TP Hà Nội đã có văn bản gửi Bộ Tài chính trình Phó thủ tướng cho phép UBND thành phố Hà Nội bán chỉ định cơ sở nhà, đất tại số 69 Nguyễn Du cho PVC, với lý do đơn vị đang thuê để xây dựng trụ sở làm việc.
Trên cơ sở đề nghị của Bộ Tài chính, ngày 6/10/2008, Thủ tướng có Văn bản số 1665/TTg-KTN cho phép UBND TP.Hà Nội bán cơ sở nhà, đất này cho PVC để đầu tư xây dựng trụ sở làm việc.
Theo Quyết định số 09/QĐ-TTg ngày 19/01/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước thì thẩm quyền quyết định việc bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất này thuộc UBND TP Hà Nội. Việc PVC, PVN, UBND Hà Nội có văn bản gửi Bộ Tài chính trình Phó Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND TP Hà Nội bán chỉ định cơ sở nhà, đất tại số 69 Nguyễn Du cho PVC (đơn vị đang thuê) để xây dựng trụ sở làm việc là không đúng thực tế.
Sau khi mua lại, PVC không tiến hành đầu tư xây dựng trụ sở làm việc mà đề xuất và được PVN đồng ý thông qua chủ trương cho phép PVC chuyển nhượng cơ sở nhà đất trên. Sau đó PVC thuê Công ty CP Sông Đà Toàn Cầu tư vấn đấu giá, phê duyệt giá khỏi điểm và ủy quyền cho Công ty Tư vấn bán đấu giá trong khi UBND TP Hà Nội chưa có quyết định giao đất cho PVC là không đúng quy định của pháp luật về đất đai và đấu giá.
Ngày 31/12/2009 PVC ký hợp đồng (không số) chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Công ty CP Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành.
Khi tổ chức đấu giá, công nhận kết quả trúng đấu giá, PVC chưa được UBND TP Hà Nội giao đất, vì vậy việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại 69 Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng là không có cơ sở pháp lý, sai quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 106 Luật Đất đai 2003; Điểm a, Khoản 2, Điều 8; Điểm a, Khoản 2, Điều 9 Nghị định số 05/2005/NĐ-CP ngày 18/01/2005 của Chính phủ về bán đấu giá tài sản.
Tháng 8/2009, UBND Thành phố Hà nội có Văn bản số 8086/UBND-KT xác định giá bán tài sản trên đất, giá trị chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại số 69 Nguyễn Du là 39,868 tỷ đồng. Sau khi, PVC nộp tiền, ngày 17/11/2009, UBND Thành phố có Quyết định số 6031/QĐ-UBND thu hồi đất tại số 69 Nguyễn Du giao cho PVC. PVC tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất cơ sở 69 Nguyễn Du.
Ngày 31/12/2009, PVC ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành với giá trị 95,949 tỷ đồng. Ngày 20/4/2016, UBND Thành phố có Quyết định số 1860/QĐ-UBND thu hồi đất tại số 69 Nguyễn Du giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành để cải tạo xây dựng Toà nhà văn phòng 69 Nguyễn Du.
Sau khi phát hiện hàng loạt sai phạm liên quan đến quá trình chuyển nhượng đất, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND Thành phố Hà Nội phối hợp với PVN rà soát để thu hồi và xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này. Đến thời điểm 31/10/2020 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.