Theo các chuyên gia, người tiêu dùng khi mua hạt giống tý hon đặc biệt có thể không phân biệt được giống bé tự nhiên hay do đột biến.
Sôi động thị trường cây trồng mini
Mới xuất hiện trên thị trường gần đây nhưng một số loại hạt giống cây tí hon như việt quất, dâu tây vàng, nho thân gỗ, ớt bi, ớt chuông nhiều màu... đang trở nên "siêu hot" khi được những người ưa trồng trọt không tiếc tiền mua hạt giống và cây con về gieo trồng.
Trên các trang mua - bán online, các loại hạt giống bắp cải tí hon, bầu hồ lô, bí ngô mini.... có giá đắt gấp 5 - 10 lần so với loại thông thường. Phần lớn những người bán chưa trồng thử nghiệm nên cũng không dám đảm bảo năng suất.
Tuy nhiên, do mẫu mã đẹp, sản phẩm được cho là có hàm lượng dinh dưỡng cao nên anh Nguyễn Tùng (Đống Đa, Hà Nội) vẫn bỏ hơn 1 triệu đồng mua các loại hạt giống trên về trồng. Khách hàng này cho rằng, hình dáng những quả bí mini, dưa hấu tí hon... rất ngộ nghĩnh. Anh không quan tâm đến năng suất mà trồng với mục đích làm cảnh.
Chung sở thích như anh Tùng, từ đầu năm đến giờ, chị Hà Trinh (Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã chi gần 3 triệu đồng để mua những hạt giống lạ về trồng. Chị cho biết, ban đầu vì tò mò nên mua về trồng thử nhưng từ khi trồng thành công bầu hồ lô và bí đỏ tí hon, gần như chị bị 'nghiện' những giống cây lạ mắt này. Chị Trinh thường lên mạng theo dõi một số nhà vườn. Cứ khi có giống mới là đặt mua ngay.
Theo tìm hiểu, một loại giống cây khác đang khá “hot” là bắp cải tí hon. Cây này có thể trồng trong chậu, phù hợp với không gian eo hẹp của vùng đô thị. Điều thú vị ở bắp cải tí hon là các mầm rau mọc khá nhiều, dọc theo thân cây, tại mỗi cuống lá sẽ cho ra một quả bắp cải nhỏ, một cây có thể cho lượng rau khá nhiều (từ 100 - 150 bắp cải tí hon).
Đặc biệt, bắp cải tí hon được quảng cáo có xuất xứ từ Hà Lan, vị ngọt, chứa nhiều chất dinh dưỡng. Bắp cải tí hon chứa selenium, ăn thường xuyên giúp phòng chống ung thư; tương tự mỗi 100g rau bắp cải tí hon tươi có chứa 4,9g protein, 0,4g chất béo, 8,3g carbohydrate. Bắp cải tí hon có thể chế biến món súp, salad, làm kim chi, xào, nấu canh...
Cà rốt tí hon cũng là loại hạt giống đang được nhiều chị em “săn lùng”. Theo quảng cáo, cà rốt tí hon có những đặc tính khá giống như các giống cà rốt thông thường nhưng kích thước của chúng nhỏ hơn rất nhiều lần.
Một củ cà rốt tí hon trưởng thành thường chỉ nhỏ bằng một đốt ngón tay cái. Chính ưu điểm “tí hon” đã tạo ra sự đặc biệt cho loại cây này bởi do có kích thước tí hon nên ngoài việc trồng để ăn, loại giống cây này rất thích hợp trồng làm cảnh trong chậu để... ngắm.
Nên thận trọng khi trồng các giống cây lạ
GS.TS Trần Đình Long, Chủ tịch Hội Giống cây trồng Việt Nam cho biết, về nguyên tắc, theo Pháp lệnh giống cây trồng, bất kể loại giống cây trồng nào khi bắt đầu đưa về Việt Nam phải được Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn nghiên cứu, đánh giá.
Kết quả nghiên cứu sẽ cho biết các giống cây này có phù hợp với điều kiện thời tiết, khí hậu, điều kiện thổ nhưỡng, điều kiện phát triển cây trồng của Việt Nam hay không, có mang sâu bệnh lạ hay không...? Bước tiếp theo là đưa về các viện chuyên ngành để trồng thử nghiệm, qua 1 – 2 vụ mới đánh giá kết quả, trước khi quyết định có cho trồng đại trà được hay không.
Theo GS.TS Trần Đình Long, việc người dân tự mua hạt giống từ nước ngoài về trồng chưa qua kiểm định, chưa được sự cho phép của Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn là hành động tự phát, không thể kiểm soát được liệu cây trồng này có tốt hay không, hiệu quả phát triển thế nào, hoặc nó có tiềm ẩn nguy cơ gì đối với cây trồng bản địa.
GS.TS Nguyễn Kim Vũ, Khoa Công nghệ Sinh học – Môi trường, trường Đại học Phương Đông cũng cho rằng, người dân cũng cần ý thức việc đưa một giống mới lạ về Việt Nam phải tuân thủ đúng quy chế, phải được Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn cho phép, để tránh nguy cơ tiềm ẩn, cạnh tranh với các loài sinh vật bản địa.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cảnh báo người dân khi mua các hạt giống cây rau củ siêu nhỏ có thể không phân biệt được giống bé tự nhiên hay do đột biến. Vì vậy, cần tìm hiểu kỹ về nguồn gốc hạt giống định mua, tốt nhất chỉ mua những hạt giống đã qua kiểm định của Nhà nước.
"Sau một thời gian đánh giá, thử nghiệm… các giống cây đạt yêu cầu mới được cấp phép trồng đại trà, hoặc trong một khu vực nhất định", PGS.TS Nguyễn Kim Vũ nói.