Một số thuật ngữ về lãi suất thẻ tín dụng
Chu kỳ thanh toán (Billing cycle): đây là khoảng thời gian 30 ngày mà ngân hàng sẽ chốt giao dịch của bạn. Thường thì họ sẽ áp dụng từ ngày 1 đến 30 mỗi tháng cho dễ tính.
Thời gian ân hạn (Grace period): đây là cái thời hạn mà bạn phải trả nợ. Thường thì ngân hàng sẽ cho dư ra 1 vài ngày sau cái ngày cuối của chu kỳ thanh toán để bạn gom tiền đi đóng.
Ở Việt Nam hiện nay đa số các ngân hàng miễn lãi 45 - đến 60 ngày. Điều này có nghĩa là ngoài 30 ngày trong chu kỳ thanh toán ra, bạn có 15 ngày nữa để trả nợ và ngày cuối cùng (due date) của bạn là 15 tháng sau.
Ví dụ bạn mua hàng vào ngày 1/1 thì ngân hàng sẽ gửi hóa đơn thanh toán thẻ tín dụng cho bạn (billing statement) vào ngày 31/1 và trong đó sẽ báo cho bạn biết rằng ngày 14/2 (tháng 1 có 31 ngày + với 14 ngày đầu tháng 2 là 45 ngày) là hạn chót bạn phải trả tiền. Trường hợp bạn mua hàng vào ngày 30/1 thì bạn chỉ còn khoảng 15 ngày để trả nợ.
45 ngày đó được gọi là 45 ngày miễn lãi (interest free days), nghĩa là nếu bạn trả đầy đủ số tiền nợ thì bạn không bị tính lãi. Nếu như bạn không trả đầy đủ thì sẽ bị tính lãi và bắt đầu là từ ngày bạn thực hiện giao dịch có tính lãi.
Ngân hàng tính lãi suất thẻ tín dụng như thế nào?
Như trên chúng ta đã biết rằng ngân hàng cung cấp thời hạn trả nợ và mình phải trả đầy đủ. Nhưng nếu mình không đủ tiền để trả thì sao? Và trong trường hợp này, ngân hàng sẽ tính lãi của mình như thế nào?
Trong hóa đơn thanh toán thẻ tín dụng mà ngân hàng gửi cho bạn vào ngày cuối của chu kỳ thanh toán, bạn sẽ thấy số tiền tối thiểu phải trả (minimum payment). Tùy theo mỗi ngân hàng mà số tiền này sẽ khác nhau. Hiện nay ở Việt Nam, đa số ngân hàng áp dụng số tiền tối thiểu này là 5% trên dư nợ cuối kỳ (balance) hoặc ít nhất là 50,000 VND.
Nếu bạn không trả được đầy đủ tiền nợ, thì phải trả ít nhất là khoản tối thiểu này. Nếu bạn không trả đủ khoản tối thiểu, thì bạn sẽ bị phạt vì chậm trả nợ. Nếu bạn trả không đủ số tiền nợ, nhưng đạt được mức tối thiểu (hoặc trên tối thiểu), thì số tiền lãi sẽ được tính như thế nào? Tiền lãi sẽ được tính dựa trên các tiêu chí sau:
Các giao dịch chịu tính lãi (interest rate) trong billing cycle: hoạt động mua sắm, giao dịch trên mạng, .... Các giao dịch như rút tiền (cash advance) ở máy ATM thì đã bị tính lãi ngay lúc bạn rút rồi.
Số dư nợ trung bình hằng ngày (daily average balance) trong chu kỳ thanh toán: số này được tính bằng cách lấy mỗi số dư cuối ngày trong tháng cộng lại rồi chia trung bình cho số ngày trong tháng.
Lãi suất mỗi ngày (daily interest rate): thường thì ngân hàng sẽ cung cấp thông tin lãi suất thẻ tín dụng trên năm (APR = Annual Percentage Rate). Bạn sẽ phải quy đổi ra lãi suất hằng ngày (APR / 365).
Ví dụ về cách tính lãi suất thẻ tín dụng
Giả sử chu kỳ thanh toán là từ ngày 1 đến 30 hàng tháng. Bạn được cấp thẻ tín dụng với hình thức miễn lãi 45 ngày. 45 ngày là số ngày miễn lãi tối đa chứ không phải áp dụng cho tất cả các giao dịch từ thẻ. Số ngày được miễn lãi thực tế phụ thuộc vào thời điểm khách hàng thực hiện từng giao dịch, loại giao dịch và ngày sao kê của sản phẩm thẻ đó.
Như vậy tính riêng chu kỳ sao kê này, khách hàng đã có 30 ngày không phải thanh thoán và không chịu lãi. Sau khi chốt sao kê, khách hàng còn 15 ngày để trả nợ. Đến cuối ngày thứ 15, khách hàng thanh toán cho ngân hàng toàn bộ số tiền theo thông báo trên sao kê và không phải trả đồng lãi nào cả. Trong tình huống này, khách hàng đã tận dụng được tối đa 45 ngày miễn lãi.
Cụ thể, khi bạn được cấp thẻ tín dụng với hình thức miễn lãi là 45 ngày, nghĩa là hạn chót trả tiền là ngày 15 tháng sau (tính là 15 cho dễ). Lãi suất ngân hàng là 25.8%/năm = 0.07068%/ngày (0.0007068/ngày). Số tiền tối thiểu phải trả là 5% dư nợ (balance) hay ít nhất 50 ngàn (số nào lớn hơn lấy số đó).
Ngày 5/1 bạn mua hàng trị giá 2 triệu đồng.
Ngày 31/1, bạn nhận hóa đơn báo thanh toán đầy đủ 2 triệu vào ngày 15/2. Số tiền tối thiểu là 100 ngàn đồng (5% là 100 ngàn lớn hơn 50 ngàn).
Ngày 10/2 bạn mua hàng trị giá 4 triệu đồng.
Ngày 15/2 bạn thanh toán 100 ngàn đồng.
Cuối tháng 2 (hoặc đầu tháng 3) bạn nhận được hóa đơn bao gồm khoản thanh toán 4 triệu của tháng 2, khoản lãi số dư hiện có (món hàng 2 triệu và cả 4 triệu). Nguyên nhân bạn bị tính lãi của món 4 triệu là do ngày 15/2 bạn chưa thanh toán đầy đủ, nên bạn không được nằm trong diện miễn lãi 45 ngày của tháng 2.
Trường hợp thanh toán đầy đủ sẽ không có lãi nên không có gì phải bàn. Các giao dịch khác ngoài giao dịch mua sắm sẽ có mức lãi suất riêng và đã được tính ngay từ khi thực hiện giao dịch.