Vượt xa kỳ vọng
Theo Vụ VLXD (Bộ Xây dựng), đến hết tháng 11 ngành Xi măng đã vượt mục tiêu kế hoạch năm 2018 với sản lượng xấp xỉ 95 triệu tấn và dự kiến con số kết thúc năm 2018 là gần 100 triệu tấn.
Nếu tiêu thụ sản phẩm xi măng tại thị trường nội địa trong 11 tháng năm 2018 đạt 66 triệu tấn, đạt mục tiêu kế hoạch của cả năm tiêu thụ từ 65 - 66 triệu tấn sản phẩm thì xuất khẩu vượt đích rất xa. Cả năm 2018, ngành Xi măng xuất khẩu trên 30 triệu tấn, với giá trị xuất khẩu hơn 1 tỷ USD, đưa ngành Xi măng vào danh mục những nhóm hàng xuất khẩu hàng tỷ USD.
Năm 2018 nền kinh tế cả nước đã có dấu hiệu khởi sắc, nhiều dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt là các dự án bất động sản và cơ sở hạ tầng, giao thông đã được triển khai xây dựng trở lại; thời tiết năm nay khá thuận lợi cho xây dựng và việc Trung Quốc tạm dừng sản xuất xi măng ở những nhà máy gây ô nhiễm môi trường từ nước xuất khẩu, Trung Quốc trở thành nước nhập khẩu xi măng khiến thị trường xuất khẩu của chúng ta không gặp phải sự cạnh tranh của xi măng Trung Quốc... là những thuận lợi giúp ngành Xi măng tăng trưởng thuận lợi, tất cả các chỉ số đều tăng cao so với mục tiêu kế hoạch đề ra của cả năm.
Hiện cả nước có 82 dây chuyền sản xuất xi măng với công suất thiết kế trên 90 triệu tấn. Nhưng sản xuất vào tiêu thụ gần 100 triệu tấn. Ngành Xi măng đang nỗ lực chạy vượt công suất thiết kế gần 10% - một con số khá ấn tượng.
Bên cạnh những thuận lợi, ngành Xi măng cũng phải đối mặt với khó khăn như giá năng lượng tăng, đặc biệt than khan hiếm không đủ cho sản xuất... Nhiều DN phải đi nhập khẩu than từ nước ngoài, gây khó khăn cho sản xuất.
DN chủ động, không chủ quan
Đánh giá về tình hình sản xuất tiêu thụ xi măng năm 2019, theo Bộ Xây dựng, năm 2019 tình hình kinh tế cả nước vẫn còn nhiều khó khăn, tuy nhiên đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông, thủy lợi được Chính phủ quan tâm, thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi tích cực, nhu cầu xây dựng của người dân còn nhiều.
Dự kiến sản lượng xi măng tiêu thụ toàn ngành năm 2019 khoảng 98 - 99 triệu tấn, tăng 6 - 8% so với năm 2018; trong đó tiêu thụ nội địa khoảng 69 - 70 triệu tấn, xuất khẩu khoảng 29 - 30 triệu tấn.
Năm 2019 dự kiến có 2 dây chuyền sản xuất xi măng đi vào vận hành, nâng tổng số dây chuyền sản xuất xi măng cả nước lên con số 84 với tổng công suất đạt 101,74 triệu tấn. Bộ Xây dựng đang hoàn thiện Chiến lược phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam đến năm 2030 và định hướng đến năm 2050 để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Theo Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam, trong năm 2019, các DN xi măng cần chủ động không chủ quan. Chủ động trong sản xuất kinh doanh và nắm vững, theo sát diễn biến của thị trường xi măng Trung Quốc và thế giới để có kế hoạch xuất khẩu hợp lý, điều chỉnh kịp thời hoạt động sản xuất, tăng giảm nguồn cung để tránh bị ép giá, giữ giá bán ổn định; có chiến lược dài hạn về hoạt động sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, giá năng lượng, đặc biệt giá điện năm 2019 dự kiến sẽ tăng đẩy chi phí đầu vào cho sản xuất tăng nên các DN cần tiếp tục đẩy mạnh triển khai các dự án tận dụng nhiệt thừa khí thải trong các nhà máy xi măng để sản xuất điện; các dự án tận dụng nguồn chất thải của các ngành công nghiệp như tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất; rác thải sinh hoạt làm nguyên liệu, nhiên liệu…
Bộ Xây dựng đã chỉ đạo toàn ngành Xi măng phấn đấu giảm chi phí sản xuất, chi phí lưu thông nhằm giảm giá thành sản phẩm. Tuy nhiên, để thực hiện tốt việc bình ổn, cân đối cung cầu và kiềm chế tốc độ tăng giá năm 2019, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Công Thương, Tổ Điều hành thị trường trong nước báo cáo Thủ tướng Chính phủ có chính sách hợp lý trong việc điều chỉnh giá bán các mặt hàng trọng yếu như điện, than, xăng, dầu. Đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo Tập đoàn Than và khoáng sản Việt Nam (TKV) có kế hoạch cung cấp đủ than theo nhu cầu sản xuất và đảm bảo chất lượng than cho các nhà máy XM; Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cấp đủ điện cho sản xuất xi măng.
Bộ Xây dựng với trách nhiệm là Bộ quản lý chuyên ngành sẽ chỉ đạo các cơ sở sản xuất đáp ứng đủ xi măng cho nhu cầu tiêu thụ năm 2019 và phấn đấu bình ổn giá ở mức độ hợp lý.