Màu vàng rực rỡ của hoa bún từ lâu đã trở thành nét đặc trưng của làng Đình Thôn mỗi khi tháng 4 về.
Được xem là loại hoa độc nhất vô nhị giữa lòng Hà Nội, cây hoa bún 300 năm tuổi được người dân Đình Thôn (Mỹ Đình, Nam Từ Liêm, Hà Nội) xem là “báu vật”, bởi cả Hà Nội chỉ có 1 cây duy nhất.
Cây hoa bún còn có tên gọi khác là Bạch hoa hay Màn Màn. Đây là loại cây thân gỗ tán rộng, là một loài cây gỗ nhỡ, cao 15 - 20 m, thân mập hình trụ tròn, phân cành mạnh, vỏ màu xám nâu, nở rộ nhiều nhất vào tháng 2 âm lịch, sau đó thưa dần. Đến lúc giao mùa sang hạ, mưa ẩm, cây lại bung lộc trổ hoa từng chùm đẹp đến xao xuyến.
Hoa bún đối với người dân miền Trung khá quen thuộc, nhưng ở Hà Nội rất ít người biết được loài hoa này.
Theo người dân nơi đây, các cụ kể lại, cây hoa bún đã tồn tại và gắn bó với dân làng Đình Thôn ước tính khoảng 300 năm tuổi, mỗi độ hoa nở lại khiến người dân bồi hồi nhớ về ngày xưa.
Lý giải cho chúng tôi về tên gọi loài hoa này, bà Nguyễn Thị Hạnh – người dân sinh sống gần đây cho biết, sở dĩ có tên gọi này, bởi cứ đến mùa hoa nở chúng tỏa mùi thơm dễ chịu và khi nở, hoa có hình dáng giống với sợi bún. Mỗi chùm hoa giống như một con bún và cả cây hoa thì như 1 rổ bún, bởi vậy mọi người gọi luôn với cái tên là cây hoa bún.
Trước đây dưới gốc bún người dân thường hay họp chợ và các bà bán bún đều ngồi ở đây bán hàng. Còn bây giờ đô thị hóa nhà cao tầng mọc lên san sát thế nhưng cây bún vẫn tồn tại với chúng tôi từ bao đời nay không hề thay đổi.
Còn có câu chuyện khác kể rằng, tên hoa bún xuất phát từ ngày xưa khi đói kém người dân hay cúng lễ, trong đó có bún rồi mang ra gốc cây này để cho những người ăn mày khắp nơi đến tranh nhau ăn nên các cụ cao niên đã đặt tên cây là hoa bún.
Hoa bún nở thành chùm, có 2 màu, có chùm mới bung màu trắng, cánh hoa hình như con bún lá, có chùm bung màu vàng rực, khoe sắc ngay cổng làng.
Cành cây thường cong rũ, rất dẻo dai giống như sợi bún. Bên cạnh đó, quả bún cũng ăn được, ở Trung Quốc dùng quả khô để chữa bệnh. Ở Ấn Độ, quả được dùng làm thuốc lợi tiểu, làm dịu và chống viêm nhiễm…; vỏ dùng trong điều trị rối loạn chức năng hệ tiết niệu, nhiễm trùng đường tiểu, đau và nóng rát trong chứng tiểu rắt, sỏi thận và bàng quang.
Cây bún già đã gắn bó với biết bao thế hệ dân làng Đình Thôn, chứng kiến bao thăng trầm của vùng đất ven đô nay đã không còn giữ được nhiều nét hoang sơ cổ kính như xưa nữa.
Ngày nay, cây bún già vẫn nằm ngay cạnh miếu thờ của làng, là địa chỉ để người dân tụ tập nhâm nhi chén trà rồi đẩy đưa dăm ba chuyện trên trời dưới bể. Đây vẫn mãi là "cây thiêng" mà người dân Đình Thôn nâng niu, chăm sóc và bảo tồn.


Theo Ngọc Hân/Đô Thị Mới