Xơ mướp được lấy từ quả mướp thật già và phơi. Khi xơ đã quắt queo, đem ngâm với nước thật nhiều lần để phần thịt và hạt bên trong rơi hết ra ngoài. Lại phơi thật khô là được xơ mướp với nhiều công dụng khác nhau.
1. Làm thuốc
Mướp tươi được chế biến làm món ăn và làm thuốc, xơ mướp cũng vậy. Xơ mướp càng già thì tác dụng chữa bệnh càng cao. Theo Đông y, xơ mướp có vị ngọt, tính bình có thể cầm máu, thông kinh, lợi tiểu.
Để chữa bệnh trĩ hoặc đi ngoài ra máu, người ta thường dùng xơ mướp bỏ hạt và nướng lên. Dùng xơ mướp này sắc cùng lá cây rau sâm uống ngày 3 lần. Bài thuốc này cũng có thể dùng cho phụ nữ sau sinh mắc trĩ.
Phụ nữ mới sinh còn có thể dùng xơ mướp cùng gai bồ kết, hành khô sắc với nước để uống và kết hợp massage ngực thông tia sữa. Đặc biệt, xơ mướp và rễ chữa được bệnh thấp khớp. Chỉ riêng xơ mướp không sắc lên thôi cũng chữa được bệnh zona thần kinh.
Xơ mướp cũng được dùng để chữa nấc hiệu quả tức thì. Xơ mướp đốt tồn tính, tán nhỏ, trộn với tiết chim bồ câu trắng làm thành bánh rồi phơi khô, tán nhỏ. Dùng bột này uống lượng nhỏ mỗi lần nấc. Bài thuốc này được lưu trong sách “Nam dược thần hiệu”.
2. Làm đẹp
Với thành phần có sẵn trong tự nhiên là xơ mướp và những chất sạch (Glycerine giữ ẩm cho da, vitamin E tạo ra tính đàn hồi và với nhiều chất khác) khi thẩm thấu vào da, giúp cải tạo làn da, tăng tính đàn hồi và giảm khả năng tạo vết nhăn trên da.
Chính vì thế, với những bạn gái có làn da nhạy cảm, hãy dùng xơ mướp như bông tắm. Tác dụng của xơ mướp trong trường hợp này là tẩy da chết toàn cơ thể. Bạn có thể sử dụng xơ mướp để tắm hằng ngày hoặc mỗi tuần 1-3 lần, tùy thuộc vào tính nhạy cảm và mức độ sần sùi của da.
Không những dùng thay bông tắm, trước khi tẩy lông, bạn cũng nên dùng xơ mướp chà nhẹ phần da để nang lông dưới da được loại bỏ.
Có bạn gái dùng xơ mướp thay cho miếng tẩy trang. Bạn hãy cắt xơ mướp thành miếng khoảng 3cm và giặt sạch phơi khô là đã có bông tẩy trang từ thiên nhiên tuyệt vời. Tuy nhiên, nên nhớ không dùng xơ mướp để tẩy trang vùng mắt.
3. Nguyên liệu hàng thủ công
Có đặc tính sợi dai và nhiều xơ vì thế xơ mướp là vật liệu thân thiện môi trường có thể dùng chế tạo nhiều vật dụng sinh hoạt hàng ngày như bình đựng hoa, trồng cây cảnh.
Thậm chí, một nhà thiết kế tại London còn tạo ra những viên gạch 3D thân thiện môi trường từ vật liệu xơ mướp đặc biệt. Trong ngành thời trang, xơ mướp lại được dùng sáng tạo mũ và túi, giày dép.