Kiểm tra cả thông tin của người ngồi trên xe
Từ ngày 15-2 tới đây, Thông tư 01/2016/TT-BCA của Bộ Công an quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ của cảnh sát giao thông sẽ có hiệu lực thay thế cho thông tư 65 ban hành ngày 30-10-2012.
Đáng chú ý, Thông tư này “nới” một số quyền cho CSGT. Cụ thể, Điều 5 của thông tư có thêm quy định mới về quyền hạn của CSGT: “Được dừng các phương tiện đang tham gia giao thông đường bộ; kiểm soát phương tiện, giấy tờ của phương tiện; kiểm soát người và giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện đang kiểm soát...”.
Mặt khác, CSGT được áp dụng các biện pháp ngăn chặn và đảm bảo cho việc xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật; tạm giữ giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe và giấy tờ khác có liên quan đến phương tiện, người điều khiển phương tiện hoặc những người trên phương tiện khi có hành vi vi phạm pháp luật, giấy tờ liên quan đến hoạt động vận tải để đảm bảo cho việc thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, CSGT được phép trưng dụng các loại phương tiện giao thông, phương tiện thông tin liên lạc, các thiết bị khác của cá nhân và tổ chức theo quy định của pháp luật; được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ và phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ theo quy định của pháp luật;
Tạm thời đình chỉ người và phương tiện đi lại ở một số đoạn đường nhất định, phân lại luồng, phân lại tuyến và nơi tạm dừng phương tiện, đỗ phương tiện khi xảy ra ùn tắc giao thông hoặc có yêu cầu cần thiết khác về đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Tuy nhiên, theo Thông tư mới, CSGT được quyền dừng phương tiện để kiểm tra nhưng không phải trong mọi trường hợp mà là được áp dụng trong những trường hợp do Thông tư quy định. Thường là sẽ rơi vào những trường hợp có kế hoạch như thanh tra chống tội phạm kiểm tra trên toàn tuyến của cơ quan có thẩm quyền.
Nếu CSGT vẫn dừng phương tiện để kiểm tra thì tài xế vẫn có quyền hỏi lại CSGT vì sao bị dừng phương tiện và CSGT phải có nghĩa vụ giải thích cho tài xế lý do dừng xe.
Những trường hợp CSGT được dừng phương tiện kiểm tra:
- Trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ phát hiện, ghi nhận được các hành vi vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ.
- Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của cục trưởng Cảnh sát giao thông hoặc giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên.
- Thực hiện kế hoạch, tổ chức tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông của trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục Cảnh sát giao thông, trưởng phòng Cảnh sát giao thông hoặc trưởng công an cấp huyện trở lên.
- Có văn bản đề nghị của thủ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng liên quan về dừng phương tiện để kiểm soát phục vụ công tác đảm bảo an ninh, trật tự... Văn bản đề nghị phải ghi cụ thể thời gian, tuyến đường, phương tiện dừng để kiểm soát, xử lý, lực lượng tham gia phối hợp.
- Tin báo, tố giác về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện tham gia giao thông.