Hiện nay, vấn đề đáp ứng nhu cầu phương tiện tránh thai (PTTT), hàng hóa sức khỏe sinh sản (SKSS) cho người dân đang là một thách thức lớn. Ngân sách nhà nước chỉ đảm bảo cho nhu cầu PTTT, hàng hóa cho những đối tượng chính sách, phần còn lại do thị trường cung ứng.
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, kinh tế - xã hội, các sản phẩm PTTT & hàng hóa SKSS ngày càng đa dạng về mẫu mã, chủng loại. Ngoài các sản phẩm được cung cấp và quản lý nghiêm ngặt vẫn còn nhiều mặt hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ được đưa vào thị trường. Các sản phẩm này chưa được kiểm soát , quản lý về chất lượng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người sử dụng.
Đứng trước vấn đề cấp thiết đó, ngày 18/9, Tổng cục DS-KHHGĐ, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Hội kế hoạch hóa gia đình Việt Nam tổ chức chương trình xét tặng “Giải vàng chất lượng Vì sức khỏe gia đình Việt năm 2015”.
Trả lời báo Gia đình Việt Nam, bà Ritsu Nacken - Quyền Trưởng Đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam đã có những chia sẻ về thực trạng nhu cầu PTTT, hàng hóa SKSS cũng như chương trình xét tặng “Giải vàng chất lượng Vì sức khỏe gia đình Việt năm 2015” của Tổng cục DS-KHHGĐ và Bộ Y tế.
Bà Ritsu Nacken - Quyền Trưởng Đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc trong buổi Lễ công bố "Giải vàng chất lượng Vì sức khỏe gia đình Việt năm 2015”.
Bà đánh giá như thế nào về công tác kiểm soát chất lượng và các phương tiện tránh thai tại Việt Nam hiện nay?
Chính phủ Việt Nam và cụ thể là Tổng cục DS-KHHGĐ, Bộ Y tế đã làm rất tốt trong việc kiểm tra chất lượng các sản phẩm về chăm sóc sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình. Điều đó thể hiện ở thành quả là ở Việt Nam đã đạt được tỷ lệ sinh thay thế từ hơn 10 năm qua tức là duy trì tỷ lệ sinh ở mức 2,1%. Cho phép tôi được khẳng định một điều là những cố gắng của chính phủ Việt Nam rất ấn tượng.
Tuy nhiên, về mặt chất lượng sản phẩm thì chúng ta còn phải gặp rất nhiều thách thức. Trong bối cảnh những năm gần đây, tài trợ của nước ngoài cho Việt Nam đang giảm dần đi, tình hình ngân sách của Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn và người dân đang phải tìm đến các thị trường tự do để mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình thay vì có những chương trình hỗ trợ của chính phủ như trước đây. Chính từ việc này đã khiến những sản phẩm trên thị trường tự do có nhiều vấn đề phải đặt ra.
Trong cuộc kiểm tra năm trước, chúng tôi đã thấy 26% các sản phẩm bao cao su trên thị trường tự do có vấn đề về chất lượng.
Bà thấy sáng kiến nói trên của Bộ Y tế có ý nghĩa như thế nào?
Đây là khởi đầu rất tốt của Bộ Y tế cũng như của Tổng cục DS-KHHGĐ trong việc huy động sự tham gia của tư nhân trong việc cung cấp các sản phẩm này đồng thời giúp chúng ta nâng cao chất lượng của bao cao su cũng như các phương tiện phòng tránh thai trên thị trường tự do.
Bà Ritsu Nacken (bên phải) hoạt động tích cực về vấn đề sân số và kế hoạch hóa gia đình tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.
Tuy nhiên, chúng ta cũng hết sức phải chú ý vì các vấn đề về chất lượng không phải là điều duy nhất. Người dân ngoài việc cần các sản phẩm chất lượng tốt, họ còn cần được tiếp cận các dịch vụ tư vấn hiệu quả để biết họ cần dùng, nên dùng loại sản phẩm nào và làm cách nào để tiếp cận với các sản phẩm đó.
Và như vậy, việc làm cho cầu gặp gỡ với cung là hết sức quan trọng.
Theo bà Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam có vai trò như thế nào trong việc hỗ trợ Bộ Y tế trong công tác kiểm soát chất lượng và các phương tiện tránh thai tại Việt Nam?
Đầu tiên, chúng tôi có thể hỗ trợ về mặt kĩ thuật để nâng cao chất lượng của bao cao su. Cụ thể ở đây là để Tổng cục DS-KHHGĐ có thể xây dựng được các bộ tiêu chuẩn cho phương tiện tránh thai. Điều này chúng tôi làm được là nhờ đã có kinh nghiệm và năng lực Quốc tế vì đã tham gia nhiều dự án và các chương trình khác trên thế giới.
Năm ngoái chúng tôi đã thực hiện một nghiên cứu đánh giá chất lượng của bao cao su ở trên thị trường tự do. Đó cũng là thành tích đóng góp của chúng tôi để đưa ra bằng chứng chứng minh chất lượng chưa được đảm bảo của bao cao su trên thị trường tự do hiện nay.
Ngoài ra, chúng tôi sẽ tiếp tục vận động và đưa những thông điệp này đến với các cấp lãnh đạo cao hơn nữa của Đảng và Nhà nước Việt Nam để họ chú ý hơn đến vấn đề này.
Xin cám ơn bà!
