TS.BSCK II Trịnh Thị Bích Ngọc, Nguyên Phó GĐ Bệnh viện Mắt Hà Nội chỉ ra một số nguyên nhân gây ra tật cận thị ở trẻ em ngày nay như sau:
1. Học tập và sinh hoạt thiếu khoa học
Nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến tình trạng gia tăng số học sinh mắc tật cận thị là do quá trình học tập và giải trí thiếu khoa học.
Khi đến trường, các em phải học tập với cường độ cao trong điều kiện môi trường ánh sáng không bảo đảm, tư thế ngồi học không đúng, bàn ghế học sinh không phù hợp, đọc sách với cự ly gần trong thời gian dài và không có chế độ nghỉ ngơi hợp lý...
Khi về nhà các em thường xem ti vi, chơi máy vi tính, chơi điện thoại... nhiều giờ liên tục với cự ly rất gần, hay đọc sách trong tư thế nằm ngửa, đọc ở những nơi không đủ ánh sáng…
Vì thời gian sinh hoạt kéo dài, nên giấc ngủ bị ngắn lại. Điều này khiến cho mức độ bệnh ngày càng tiến triển nhanh hơn, đặc biệt là ở trẻ em lứa tuổi từ 7 đến 9 tuổi và 12 - 14 tuổi.
2. Trẻ sinh thiếu tháng, trẻ sinh ra mà trọng lượng cơ thể quá nhẹ
Theo chia sẻ của bác sĩ Bích Ngọc, hầu hết trẻ sinh ra với trọng lượng cơ thể dưới 2,5 kg, đến tuổi thiếu niên đều bị cận thị. Còn trẻ sinh thiếu tháng từ hai tuần trở lên thường bị cận từ khi học vỡ lòng.
3. Di truyền từ bố mẹ
Nếu bố mẹ bị cận thị rất dễ di truyền sang con cái. Mức độ di truyền này liên quan mật thiết với mức độ cận thị của bố mẹ.
Thông thường, bố mẹ bị cận thị dưới 3 đi-ốp thì khả năng di truyền sang con cái rất nhỏ. Nếu bố mẹ bị cận thị từ 6 đi-ốp trở lên thì khả năng di truyền sang con cái rất cao, có thể lên đến 100%.
"Cha mẹ không nên bỏ qua những dấu hiệu không bình thường về mắt của trẻ. Nếu phát hiện trẻ có dấu hiệu bất thường cần lập tức đưa trẻ đến chuyên khoa khúc xạ để được các bác sĩ chuẩn đoán và có biện pháp ngăn ngừa kịp thời. Tốt nhất là nên đưa trẻ đi khám thị lực định kỳ 6 tháng một lần" - Bác sĩ Bích Ngọc khuyến cáo.
Các biện pháp khắc phục tật cận thị ở trẻ
Đảm bảo đủ ánh sáng và tư thế ngồi đúng cách
Theo các bác sĩ chuyên ngành nhãn khoa, ánh sáng tự nhiên là tốt nhất, vì vậy, khi xây dựng và sửa chữa các phòng học cần chú ý lắp đặt nhiều cửa sổ để đón ánh nắng mặt trời.
Thực tế, nhiều trường học không đạt tiêu chuẩn độ sáng quy định, một phần vì khi nghiệm thu các công trình xây dựng phòng học ít ai quan tâm đến việc đo độ sáng mà cứ trang bị đèn chiếu sáng một cách tùy tiện, chấp nhận độ sáng theo "mắt trần" mà không theo cơ sở khoa học.
Ánh sáng mức tối thiểu là 200 lux, đảm bảo phân bố đều, không gây lóa khi học sinh nhìn lên bảng. Ngoài ra, cần cho trẻ ngồi học với bàn ghế vừa với kích cỡ, khoảng cách từ mắt đến sách tốt nhất là 30 - 40 cm.
Sinh hoạt hợp lý
Không cho trẻ ngồi trước màn hình tivi, máy tính quá lâu. Đảm bảo ngủ đủ giấc. Giấc ngủ hợp lý nhất đối với trẻ em là từ 8 – 10 tiếng/ngày.
Đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý
Cận thị có thể cải thiện được nhờ ăn uống những thức ăn chứa nhiều vitamin A có trong các loại gan động vật, sữa bò, sữa cừu, lòng đỏ trứng gà, dầu gan cá…; Các loại thức ăn chứa nhiều caroten, chủ yếu có trong rau xanh, cải trắng, cải xanh, đậu xanh, bí, cà chua, cà rốt, táo, khoai lang, gấc…; Các loại thức ăn có chứa nhiều vitamin B1, niacine... có ở đậu các loại, thịt nạc, gạo lứt, táo, bắp...
Mang kính đúng tiêu chuẩn và kiểm tra khúc xạ định kỳ
Ðối với trẻ em cận thị, đeo kính là biện pháp an toàn nhất. Lưu ý, kính tiếp xúc hay còn gọi là kính áp tròng không thích hợp với trẻ và cũng có nguy cơ gây nhiễm trùng. Hiện nay, có các phương pháp phẫu thuật, nhưng phải đợi đến khi trẻ 18 tuổi, độ cận đã ổn định.