"Nhà vòm và kính thiên văn đã hoàn thiện từ tháng 3, nhưng do phải hoàn tất vấn đề phòng cháy chữa cháy nên đến nay các chuyên gia Italy mới hiệu chỉnh thiết bị lần cuối và sẽ bàn giao cho Trung tâm vào tuần tới", ông Phạm Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm vệ tinh Việt Nam (VNSC) nói về lý do lùi thời gian khánh thành.
Theo PGS.TS Phạm Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm Vệ tinh Quốc gia, Đài quan sát thiên văn đầu tiên của Việt Nam được đặt tại Hòn Chồng là một trong những điểm du lịch của Nha Trang và cũng là một trong những nơi quan sát thiên văn tốt nhất ở Việt Nam.
Đài thiên văn gồm một kính thiên văn lớn và một nhà vòm có đường kính 9m, sức chứa 60 người. Những thiết bị này được nhập khẩu từ Ý, là những thiết bị hiện đại, tiên tiến với tổng giá trị gần 60 tỷ đồng. Đặc biệt, kính thiên văn được lắp đặt tại Đài thiên văn Nha Trang có đường kính 0,5 mét, có thể giúp quan sát tốt các chòm sao, hành tinh hay các hiện tượng thiên văn thú vị như nguyệt thực, mưa sao băng…một cách dễ dàng và chân thực nhất.
Dự kiến, đài thiên văn này sẽ được hoạt động thử nghiệm và chính thức đưa vào hoạt động, mở cửa đón khách từ tháng 8-2017.
Du khách cũng như người dân địa phương, đặc biệt là học sinh, sinh viên có thể chiêm ngưỡng vũ trụ, các vì sao qua kính thiên văn hiện đại, xem các phim về vũ trụ, hành tinh, các chòm sao, lịch sử hình thành trái đất trong nhà vòm có sức chứa 60 người.
Với kính thiên văn, người xem có thể quan sát rõ hơn các chòm sao cùng những hiện tượng kỳ thú như sao băng, nguyệt thực và nhật thực. Nhà vòm là nơi du khách thưởng thức các bộ phim về vũ trụ, hành tinh, lịch sử hình thành trái đất.
Đây là một trong hai Đài thiên văn đang được đầu tư xây dựng trong khuôn khổ dự án Trung tâm Vệ tinh Quốc gia - dự án khoa học công nghệ lớn nhất của Việt Nam từ trước đến nay với tổng vốn đầu tư 600 triệu USD (tương đương hơn 13.000 tỷ đồng).
Dự kiến, Đài thiên văn đầu tiên của Việt Nam sẽ được đưa vào tour tham quan Nha Trang của du khách khi đến du lịch, nghỉ dưỡng tại thành phố này.
Cùng với đài thiên văn tại Nha Trang, một đài thiên văn qui mô lớn hơn cũng đang được xây dựng tại Bảo tàng Vũ trụ trong Khu Công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội). Đài thiên văn ở Hà Nội dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ giữa năm 2018, cùng thời điểm với Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam.
Đài thiên văn này gồm một kính thiên văn có đường kính 0,5 mét và một nhà vòm có đường kính 12 mét, là nơi người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên thủ đô và các vùng lân cận có thể chiêm ngưỡng vũ trụ bao la, nhất là những dịp đặc biệt như nhật thực, nguyệt thực, mưa sao băng…
PGS.TS Phạm Anh Tuấn cho biết các thiết bị sử dụng tại Đài thiên văn ở Nha Trang và Hà Nội đều được nhập khẩu từ Ý - là những thiết bị hiện đại, tiên tiến hiện nay. Tổng giá trị đầu tư xây dựng hai đài thiên văn ở Nha Trang và Hà Nội khoảng 120 tỷ đồng.
Ngày 19/6, Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam quyết định đổi tên Trung tâm vệ tinh quốc gia thành Trung tâm vũ trụ Việt Nam. Quyết định có hiệu lực từ 17/7/2017.