Những người dân vùng cao Tây Bắc vẫn hay truyền tai nhau sự tích về loài hoa mỏng manh này rằng: ngày xưa, nàng Tiên Gạo và Tiên Ngô vốn được Ngọc Hoàng phân công gieo hạt nơi hạ giới, riêng những mày ngô mày gạo còn thừa ra, các nàng chẳng biết làm gì bèn đổ lại bên khe núi. Rồi theo thời gian, ngô và lúa lớn lên, người dân thu hoạch mang về nhà làm lương thực. Nhưng khi đông đến, số lương thực từ lúa ngô vơi dần, cái rét căm căm của vùng rừng núi không thể tiếp tục canh tác mà phải đợi sang tận mùa sau.
Sắc màu Tây Bắc (Ảnh: Internet)
Rồi cuộc sống không ngoảnh mặt làm ngơ với những đói khổ của người dân, những mày ngô mày lúa được gieo trồng bắt đầu lại sinh sôi nảy nở bằng những cụm hoa li ti phơn phớt hồng, hạt nhỏ hơn đầu ngón tay nép mình bên dưới lá. Hạt mạch sau khi chế biến chẳng thua gì gạo, ngô. Từ đó khói vẫn đều đặn được thắp lên, người dân cũng có lương thực dự trữ qua mùa giá rét.
Tam giác mạch như một thứ quà của đất trời ban tặng cho bà con vùng cao. (Ảnh: Cao Anh Tuấn)
Ảnh: Cao Anh Tuấn
Tam giác mạch không chỉ để ngắm nhìn mà còn là lương thực
Như để nhớ ơn sự ban tặng của đất tời, thức hoa mỏng manh này vẫn được người dân cần mẫn vun trồng, chăm bón. Dẫu rằng hoa vẫn phù hợp với điều kiện sinh sống ở Đà Lạt hay Hà Nội, nhưng duy chỉ có Tây Bắc hoa mới rực rỡ sinh sôi nảy nở và phủ kín cả triền đồi.
Ảnh: Internet
Hằng năm, cứ độ tháng 10 đến tháng 12 cũng là lúc hoa nở rộ và đẹp nhất trong năm, những lữ khách từ khắp mọi miền lại tìm về…cũng vì trót yêu hoa. Mà lạ thay, tam giác mạch vẫn mãi mong manh như thế, chẳng đổi thay, nhưng những người từng tận mắt chiêm ngưỡng vẫn muốn quay lại như để thưởng thức cho thỏa nhớ nhung.
Từ quả của tam giác mạch người dân có thể chế biến ra nhiều món ăn: rang vàng, nấu cháo, làm bánh, ủ rượu…
Nổi tiếng với những cánh đồng tam giác mạch trải dài ngút ngàn, không thể không kể đến Hà Giang, Lào Cai, Cao Bằng. Ảnh: Cao Anh Tuấn
Những người săn hoa có thể ghé qua Hoàng Su Phì, Xín Mần Đồng Văn, Lũng Cú tỉnh Hà Giang… để tận mắt chiêm ngưỡng. Nơi hoa mọc rải rác trên đường, điểm tô cho ô ruộng nhỏ, lúc lại bơ vơ trên mỏm đá hay nở rộ bạt ngàn như thảm nhung bồng bềnh.
Tây Bắc vốn đã nên thơ, nay lại càng lãng mạn bội phần khi mùa hoa đến
Một điều khác biệt tại Cao Bằng, tam giác mạch rực rỡ nhất lại vào độ tháng 3, tháng 4, còn giai đoạn cuối thu chỉ tập trung tại một vài khu vực. Khi mùa hoa đến, vùng đất này như khoác lên mình chiếc áo mới thơ mộng và diệu kì, khơi nguồn cảm xúc dào dạt cho nhiều nhiếp ảnh, văn thơ, nghệ sĩ. Để rồi biết bao tác phẩm lãng mạn đã ra đời từ những mùa hoa như thế.
Từng chùm hoa li ti lại có sức hút đặc biệt với biết bao lữ khách
Riêng tại Lào Cai, tam giác mạch tập trung nhiều nhất ở 2 huyện Bắc Hà và Simacai. Thậm chí, cánh đồng hoa tại xã Lử Thẩn (Simacai) bạt ngàn đến mức, khách muốn tham hết cũng phải mất đến cả ngày ròng. Từ 2 năm nay, những bạn trẻ yêu hoa đã có thêm điểm đến để thưởng thức tam giác mạch, đó là tại Sa Pa. Nơi đây phát triển vườn hoa rộng hẳn 2.000m2 ngay bên dưới cáp treo của khu du lịch Sun World Fansipan Legend khiến khung cảnh vốn đã hùng vĩ của Hoàng Liên Sơn nay càng say đắm lòng người.
Tam giác mạch không phải loại hoa dại mà được người dân chăm sóc, vun trồng cẩn thận.
Tam giác mạch, thứ hoa “đặc sản” của núi rừng năm nào cũng rực rỡ khoe sắc, vốn chẳng còn là chuyện xa lạ. Nhưng hễ tam giác mạch vào mùa, thông thường thời gian chỉ kéo dài độ 2 – 3 tháng, nhiều cung đường để đến với đồng hoa đôi khi cũng chẳng dễ dàng, vậy mà nhiều lữ khách có muốn bỏ lỡ mùa hoa đâu. Những nụ hoa bé li ti yểu điệu trong sương sớm vẫn mãi dâng trọn hương sắc cho chốn núi rừng vẻ đẹp chẳng phải nơi đâu cũng có.
Mùa hoa chẳng kéo dài, còn chần chừ gì nữa mà không tận mắt ngắm nhìn bức tranh tam giác mạch đẹp mơ màng giữa núi rừng Tây Bắc (Ảnh: Internet)
