Qua xét nghiệm những con lợn nghi ngờ bị nhiễm ấu trùng sán dây lợn ở thôn Bù Gia Phúc I, xã Phú Nghĩa, huyện Bù Gia Mập (Bình Phước) và các xã lân cận, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng phát hiện các mẫu thịt lợn bị nhiễm ấu trùng sán với mật độ rất cao (50 - 70 nang ấu trùng/kg thịt). Các bộ phận của lợn như cơ, não, lưỡi đều nhiễm nang ấu trùng.
Xét nghiệm máu chẩn đoán huyết thanh bệnh ấu trùng sán dây lợn ở người tại các xã của khu vực (Phú Nghĩa, Đak Ơ, Bù Gia Mập của huyện Bù Gia Mập) cho thấy: 108/904 mẫu máu nhiễm ấu trùng sán dây lợn.
PGS.TS Lê Thành Đồng - Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng cho biết, đây là một tình trạng nhiễm bệnh rất cao, khả năng lây lan rất lớn do tập quán chăn nuôi lợn thả rong, ăn uống, sinh hoạt của nhân dân khu vực liên quan nhiều đến nhiễm bệnh từ thịt lợn chưa nấu chín.
Tại Việt Nam, theo số liệu được báo cáo qua các nghiên cứu, qua các cơ sở điều trị đến nay có ít nhất 55 tỉnh, thành có ca bệnh sán dây/ ấu trùng sán lợn.
Ông Đồng cho hay, đối với người, tùy thuộc ăn hay nuốt phải trứng, hay nang ấu trùng mà bị các thể bệnh như sau: Bệnh ấu trùng sán lợn nếu người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn.
Khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt,...
Đối với người bệnh có con sán trưởng thành trong ruột, khi đốt sán già rụng, có thể đốt sán bị trào ngược lên dạ dày do phản ứng của nhu động ruột, như vậy sẽ tương tự như ăn phải đốt sán mới, do đó số lượng ấu trùng sẽ rất lớn.
“Ấu trùng sán theo máu đến các cơ, mắt hay não của người và sẽ hóa nang. Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán, bệnh có những biểu hiện khác nhau”, ông Đồng nói.
Ngoài ra, nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1 - 2cm hoặc bằng hạt đỗ, hạt lạc, di động dễ, không ngứa, không đau, nằm ở vị trí cơ vân, không ở trên đường đi của hạch bạch huyết; nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay, chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội; nếu nang sán nằm trong mắt hoặc có thể tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù…
Ông Đồng cho biết thêm, để điều trị bệnh sán dây và ấu trùng sán dây lợn cần chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ngay khi phát hiện có đốt sán để tránh bị bệnh ấu trùng sán lợn.
"Cần phòng bệnh sán dây và ấu trùng sán dây lợn bằng việc không ăn các thực phẩm sống như thịt lợn, nem chua, thịt lợn tái (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống (nguy cơ bệnh ấu trùng sán lợn)…”, ông Đồng khuyến cáo.