Từ nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách xã hội, đặc biệt là với người có công, gia đình chính sách. Tuy nhiên, tại một số địa phương vẫn còn tình trạng cán bộ lợi dụng chính sách để trục lợi hoặc cơ quan chức năng thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến quyền lợi của gia đình chính sách bị ảnh hưởng. Vụ việc đang diễn ra tại xã Trường Giang, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa là một minh chứng điển hình.
Nhiều gia đình chính sách chưa được nhận tiền hỗ trợ
Sau khi có Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở, hàng chục hộ dân tại xã Trường Giang, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa trong diện được hỗ trợ đã xây dựng, sửa chữa xong công trình, nhưng sau nhiều năm vẫn không nhận nhận được bất kỳ nguồn kinh phí hỗ trợ nào từ ngân sách Nhà nước.
Theo các hộ dân này, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do UBND xã Trường Giang thiếu trách nhiệm trong công tác rà soát, kiểm tra và nghiệm thu các công trình đã hoàn thành việc thi công.
Căn cứ vào hồ sơ, tài liệu mà phóng viên có được cho thấy, phản ánh của các hộ gia đình chính sách ở xã Trường Giang là có cơ sở.
Theo đó, căn cứ Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 09/2013/TT-BXD, hướng dẫn chi tiết việc thực hiện quyết định trên.
Tại xã Trường Giang, huyện Nông Cống, sau khi thông tư của Bộ Xây dựng được triển khai, đã có 58 đối tượng đăng ký được đưa vào danh sách hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà ở mới.
Tuy nhiên, bất cập nằm ở chỗ, ngay từ khâu rà soát, xét duyệt ban đầu những đối tượng được hỗ trợ về nhà ở, UBND xã Trường Giang đã không có biên bản kiểm tra, đánh giá, không có hình ảnh ghi nhận hiện trạng công trình, dẫn đến việc các hộ cứ đề xuất lên là UBND xã duyệt (đưa vào danh sách hỗ trợ).
Sau khi danh sách được duyệt, UBND xã Trường Giang cũng không có bất kỳ cuộc kiểm tra, giám sát nào, để mặc cho các hộ dân tùy ý sửa chữa, xây dựng. Theo lãnh đạo xã Trường Giang, nguyên nhân là do: “Vì người dân sửa chữa, xây dựng nhưng không báo lên xã, nên không xuống kiểm tra”.
Không chỉ dừng lại ở đó, khi sau các hộ sửa chữa, xây dựng xong (thời điểm năm 2014 - 2015), UBND xã Trường Giang cũng không xuống kiểm tra, nghiệm thu các công trình. Mãi đến năm 2018, việc kiểm tra, nghiệm thu công trình mới được tiến hành.
Đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến việc nhiều gia đình chính sách không được nhận tiền hỗ trợ sau khi nghiệm thu với lý do sửa chữa, xây dựng mới không đúng quy định.
Ông Nguyễn Văn Lới, thương binh hạng 1/4 (người chưa được nhận tiền hỗ trợ) bức xúc cho biết: “Gia đình tôi là gia đình chính sách, thuộc đối tượng được hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà ở theo quy định. Cuối năm 2013, tôi xây dựng xong công trình, nhưng đến năm 2018, UBND xã Trường Giang mới xuống kiểm tra, nghiệm thu. Sau khi nghiệm thu thì họ kết luận gia đình tôi không được hỗ trợ vì không thuộc diện được xây mới. Tôi cho rằng, việc thực hiện chế độ, chính sách đối với người có công ở xã Trường Giang có nhiều dấu hiệu sai phạm”.
Cũng theo ông Lới, từ lúc ông đăng ký, xây dựng, hoàn thiện công trình không thấy bóng dáng của bất kỳ cán bộ hay lãnh đạo của xã Trường Giang xuống nghiệm thu: “Khi thực hiện sửa chữa, xây dựng, chúng tôi không được hướng dẫn và họ cũng không kiểm tra. Đến bây giờ công trình hoàn thành họ lại nói không được. Thế này thì dân chúng tôi đến chịu”, ông Lới nói.
Cùng chung cảnh ngộ nói trên, ông Nguyễn Thanh Mai, thương binh hạng 2/4 cho biết: "Năm 2013, UBND xã Trường Giang có thông báo về việc hỗ trợ sửa chữa, xây dựng nhà ở cho hộ gia đình chính sách, tôi đã hoàn thiện việc sửa chữa nhà theo danh sách đã duyệt trước đó.
Đến năm 2018, UBND xã xuống nghiệm thu, sau đó đưa ra thông báo gia đình tôi không được nhận hỗ trợ tiền với lý do sửa chữa không đúng quy định. Việc này khiến gia đình tôi rất buồn và bức xúc.
Gia đình tôi khẳng định, việc nghiệm thu của UBND xã chưa khách quan, chưa đúng quy định. Cụ thể: Gia đình tôi sửa chữa từ năm 2013 nhưng đến năm 2018 UBND xã Trường Giang mới xuống nghiệm thu. Việc nghiệm thu như vậy là không khách quan vì thời gian từ lúc sửa chữa xong đến lúc nghiệm thu là quá dài.
Tại thời điểm gia đình tôi sửa chữa, UBND xã không xuống kiểm tra hiện trạng, lập biên bản và hướng dẫn vậy cơ sở đâu mà UBND xã Trường Giang khẳng định chúng tôi sửa chữa không đúng?”, ông Mai phân vân.
Ông Lới và ông Mai chỉ là hai trong số nhiều hộ dân tại xã Trường Giang, Nông cống chưa nhận được hỗ trợ của Nhà nước về nhà ở cho người có công . Vụ việc đã và đang gây dư luận không tốt trên địa bàn huyện.
Lãnh đạo xã Trường Giang thừa nhận có sai sót
Được biết, xã Trường Giang có 58 hộ gia đình chính sách đăng ký sửa chữa, xây dựng nhà ở, trong đó, có 37 hộ sửa chữa và 21 hộ xây mới. Đối với hộ sữa chữa nhà ở thì được hỗ trợ 20 triệu đồng; đối với hộ xây nhà mới thì hỗ trợ 40 triệu đồng. Tổng số tiền Nhà nước hỗ trợ cho các hộ là hơn 1,5 tỷ đồng. Trong tổng số 58 hộ thì có 23 hộ khi nghiệm thu không đủ tiêu chuẩn, đã nghiệm thu và chi trả cho 15 hộ, trong đó có 5 hộ xây dựng mới và 10 hộ sửa chữa
Tại buổi làm việc với phóng viên, ông Đậu Minh Hùng, Chủ tịch UBND xã Trường Giang cho biết, việc nhiều hộ dân chưa nhận được tiền hỗ trợ là do, năm 2013 có sự thiếu sót trong việc tuân thủ các quy trình xét chọn danh sách các hộ chính sách các cá nhân trong diện được hỗ trợ. Điều này dẫn đến việc, năm 2018 khi chính quyền địa phương kiểm tra phát hiện có hộ không đủ điều kiện theo quy định vẫn được đưa vào danh sách tu sửa, xây mới.
Khi được hỏi về việc, tại thời điểm xét duyệt đưa các hộ vào danh sách được hưởng chính sách, UBND Trường Giang có ghi nhận (hình ảnh và biên bản kiểm tra) hiện trạng công trình (nhà ở) của các hộ này không? Ông Hùng thừa nhận “không có”, vì thời điểm bắt đầu triển khai chủ trương, cán bộ này đang làm Bí thư Đảng ủy xã.
Ông Hùng lý giải việc chậm trễ trong việc nghiệm thu công trình của các hộ dân là do: “Thời điểm các hộ làm xong công trình Nhà nước chưa có kinh phí để chi trả. Đến năm 2018, khi có nguồn kinh phí hỗ tợ từ Trung ương, thì xã mới tiến hành nghiệm thu và giải ngân”.
Trả lời câu hỏi phóng viên về việc các hộ cơ bản đã tu sửa, xây dựng xong công trình từ năm 2014, 2015 nhưng đến 2018 mới nghiệm thu thì việc nghiệm thu có khách quan không? Căn cứ nào để UBND xã Trường Giang nghiệm thu các công trình này? Ông Hùng cho biết: “Kết quả nghiệm thu hoàn toàn khách quan, căn cứ vào quan sát bằng mắt thường và có ý kiến của các hộ dân xung quanh...”.
Như vậy, việc nhiều hộ gia đình chính sách tại xã Trường Giang mặc dù đã hoàn thiện công trình nhưng không nhận được tiền hỗ trợ có nguyên nhân từ việc chính quyền địa phương thiếu kiểm tra, giám sát và hướng dẫn người dân thực hiện chính sách của Nhà nước. Chính ông Đậu Minh Hùng, Chủ tịch UBND xã Trường Giang cũng phải thừa nhận là “có sai sót” trong quá trình triển khai, thực hiện. Tuy nhiên, chưa có bất cứ cá nhân nào đứng ra chịu trách nhiệm về việc này. Trong khi đó, người dân thì vẫn loay hoay đi tìm quyền lợi.
Trong một diễn biến có liên quan, phóng viên đã liên hệ làm việc với lãnh đạo huyện Nông Cống để được cung cấp rõ thông tin vụ việc nêu trên, nhưng chưa nhận được phản hồi.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về sự việc này.