Báo cáo Thị trường về Xu hướng Công trình xanh, thông minh trên thế giới năm 2018 cho biết,Vương quốc Anh đứng ở vị trí thứ 13 trong số 20 quốc gia được đánh giá và xếp hạng về việc xây dựng các công trình sinh thái xanh, với chưa đầy một phần ba các dự án "xanh".Tuy nhiên, con số này dự tính sẽ tăng lên 40% vào năm 2021 khi các nhà phát triển đô thị sẽ tập trung vào việc giảm thiểu lượng khí thải cacbon khi tiến hành xây dựng các dự án nhà ở, khu dân cư cũng như các khu điều hành và văn phòng.
Những ngôi nhà sinh thái có đủ kiểu hình dáng và kích cỡ. Tất cả đều thay đổi phụ thuộc việc chúng ảnh hưởng tích cực nhiều hay ít tới cả môi trường và người dân sinh sống. Loại công trình sinh thái phổ biến nhất được gọi là “fabric first”, ví dụ như Pasivhaus, nó không chỉ là một ngôi nhà “khỏe mạnh”, thân thiện với môi trường mà còn giúp trung hòa lượng cacbon trong không khí. Tất cả đều nhằm tạo ra một môi trường sống và phát triển lành mạnh cho con người cũng như góp phần bảo vệ môi trường tại mỗi địa phương.
Ngoài ra còn có một khái niệm khác là “Earthship Biotecture” (đây là loại hình nhà ở đặc biệt với thiết kế thụ động và được xây dựng từ nhiều loại vật liệu tự nhiên lẫn vật liệu tái chế, ví dụ như bánh xe cũ). “Earthship Biotecture” sẽ được tiến hành xây dựng hoàn toàn bằng vật liệu tự nhiên và tái chế.Điều đó làm cho việc xây dựng loại hình nhà ở sinh thái này trở nên dễ dàng hơn rất nhiều so với các loại hình nhà ở khác yêu cầu khắt khe hơn về vật liệu xây dựng.
Một công trình sinh thái có thể được xây dựng bằng cách kết hợp một số thành phần từ chiếc “menu xây dựng tích hợp”. Tất cả đều nhằm mục đích hạn chế ảnh hưởng tiêu cực do con người gây ra đối với môi trường và cuộc sống.Một chiếc “menu xây dựng tích hợp” có thể bao gồm:kính ba lớp, khung bê tông cách nhiệt (ICF), hệ thống thu giữ nước mưa, tấm năng lượng mặt trời, hệ thống cách nhiệt hiệu quả hoặc hệ thống máy sưởi hoạt động nhờ vào việc tái tạo năng lượng. Một công trình sinh thái lí tưởng và thực sựtrở nên thân thiện với môi trường chỉ khi nó đảm bảo thực hiện tốt nhất một trong bốn yếu tố bền vững sau: giảm nhu cầu sử dụng năng lượng, tái sử dụng năng lượng, tái chế nguồn năng lượng và phục hồi các nguồn năng lượng khác.
Passivhaus là một ví dụ điển hình về thiết kế nhà ở đạt chuẩn (sử dụng tối năng lượng ở mức tối thiểu nhất) và cũng là minh chứng hàng đầu về loại nhà sinh thái “fabric first”. Passivhaus hoạt động dựa trên nguyên lí tái tạo năng lượng, đảm bảo nền nhiệt trong nhà luôn được duy trì ở 19 độ C bất kể thời gian nào trong năm.
Một ngôi nhà thông thường thường có những lỗ hổng kiến trúc khiến cho không khí lạnh bên ngoài tràn vào trong nhà, làm giảm hiệu quả sưởi ấm.Tuy nhiên, một ngôi nhà được xây dựng theo tiêu chuẩn “fabric first” như Passivhaus hoàn toàn có thể ngăn chặn điều này xảy ra. Nghĩa là ngôi nhà được xây dựng phải đáp ứng được 3 điều kiện là kín gió, cách nhiệt tốt và được tráng men ba lớp. Ngoài ra còn một cách khác đảm bảo xây dựng thành công kiểu nhà đó là sử dụng khung bê tông cách nhiệt để xây dựng các bức tường khỏe hơn, chắc chắn hơn, tiết kiệm chi phí sản xuất cũng như thời gian tiến hành xây dựng, đồng thời làm giảm nhu cầu về nhiệt của người ở.Vì mỗi một tính năng này đều giúp giảm thiểu luồng không khí xuất hiện trong nhà, nên việc lắp đặt hệ thống thông gió thu hồi nhiệt là cần thiết để đảm bảo rằng ngôi nhà có một nguồn cung cấp không khí trong lành liên tục.
Các hệ thống này liên tục hút và lọc không khí từ bên ngoài, sau đó bơm ra xung quanh ngôi nhà. Mới đây, các cơ quan và các nhà chức trách liên quan đã kí cam kết đảm bảo hiệu suất, hiệu quả của hệ thống thông gió trong nhà cũng như giảm các triệu chứng ở những người bị dị ứng khi sinh sống trong các ngôi nhà này.
Với nhiều người cố gắng tìm ra những cách sáng tạo hơn để giảm thiểu lượng khí thải carbon cho ngôi nhà của họ thì việc sử dụng vật liệu bền vững để xây dựng một ngôi nhà cũng là một sáng kiến khôn ngoan.Sử dụng các nguồn tài nguyên bền vững như gỗ, cây gai dầu và bê tông bên cạnh các vật liệu tái chế và khai hoang sẽ giúp giảm cảm giác tội lỗi khi gây ra những vấn đề ảnh hưởng xấu đến môi trường.Hơn nữa, vật liệu tái tạo ngày càng trở nên phổ biến trên thị trường, điều này đồng nghĩa với việc giá thành của chúng cũng sẽ giảm xuống. Và không có lý do gì cho thấy vật liệu tái tạo không đóng góp cho tương lai của hành tinh.
Lợi ích của các công trình sinh thái không chỉ giới hạn về vấn đề môi trường mà việc đầu tư vào một ngôi nhà thân thiện với môi trường cũng sẽ đem lại giá trị không ngờ về mặt tài chính. Việc xây dựng một ngôi nhà đạt chuẩn như Passivhaus không chỉ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí bỏ ra so với một tòa nhà thông thường mà còn hạn chế tối đa những vấn đề nảy sinh không mong muốn.
Ngoài ra, hệ thống cách nhiệt cũng góp phần làm cho các tòa nhà trở nên yên tĩnh hơn nhiều so với các ngôi nhà bình thường khác, bảo vệ cư dân khỏi tiếng ồn và ô nhiễm tiếng ồn từ bên ngoài.
Khi thiết kế một ngôi nhà thân thiện với môi trường, người ta thường cho rằng tính thực tế là quan trọng hơn, và phải được ưu tiên hàng đầu với điều kiện không ảnh hưởng đến tính thẩm mĩ, chứ không đơn giản chỉ là những bản vẽ trên giấy. Thật ngạc nhiên khi các công trình sinh thái được xây dựng với thiết kế nội thất sáng tạo. Ví dụ, các lựa chọn, biện pháp thay thế luôn sẵn sàng khi hệ thống sưởi không hoạt động.
Do đó, các kiến trúc sư không cần phải lo lắng về các dự án của họ xung quanh vấn đề tính năng của một ngôi nhà vì chúng không còn cần thiết trong nhiều trường hợp.Do đó, những ngôi nhà được quan tâm nhiều hơn về thiết kế nội thất sắc sảo, linh hoạt hơn. Đó là lí do vì sao việc lựa chọn các ngôi nhà thân thiện với môi trường chỉ là bề nổi của tảng băng trôi đối với người mua trong khi họ quan tâm nhiều hơn tới vấn đề nội thất và hệ thống năng lượng, cách thực vận hành của ngôi nhà.
Một ngôi nhà có thân thiện với môi trường hay không không phải chỉ được đánh giá khi nó hoàn thành xây dựng.Một ngôi nhà có mái bằng có thể trở thành nơi sống của đa dạng các loài động thực vật. Hệ thống nhà này bao gồm việc phủ đất lên mái và cho gieo hạt lên đó. Các nhà phát triển đô thị đang cố gắng tìm mọi cách để mở rộng quy mô loại nhà này như một cách tiếp cận môi trường tự nhiên đơn giản nhất cũng như tạo ra không gian xanh và bảo vệ các loài động thực vật hiệu quả nhất.
Tình trạng thiếu nhà ở của Vương quốc Anhđang buộc các nhà quy hoạch và phát triển tối đa hóa quy trình sản xuất - giảm thiểu chi phí sản xuất. Chính phủ nước này cũng ra sức khuyến khích việc xây dựng các tòa nhà đảm bảo cho thuận lợi cho sự sinh sống và phát triển của người dân, đặc biệt là những kiểu nhà thân thiện với môi trường.Thực tế, các dự án xây dựng tư nhân sử dụng các hệ thống năng lượng hiện đại cũng như hạn chế nhu cầu sử dụng năng lượng đang bị giới hạn. Thay vào đó, thị trường mua bán nhà ở đang dần thay đổi với nhiều lựa chọn hơn bao giờ hết mà các chuyên gia đang tư vấn cho khách hàng của mình.
Graven Hill, một dự án tư nhân về phát triển xây dựng với diện tích lên đến 1.900 lô ở Bicester, Oxfordshire đang nhận được sự khuyến khích đối với các chủ sở hữu lô đất xem xét, cân nhắc về lợi ích của việc xây dựng theo tiêu chuẩn Passivhaus(fabric first) và kết hợp các phương pháp xây dựng thân thiện với môi trường vào dự án xây dựng của họ.
Thị trường xây dựng những ngôi nhà sinh thái xanh ở Vương Quốc Anh sớm muộn cũng sẽ nổi tiếng trên toàn thế giới về các đề án xây dựng có một không hai, những thiết kế không chỉ có lợi cho môi trường, xã hội mà còn đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của quốc gia này, đặc biệt là khi các hội đồng và các bên liên quan khác trong lĩnh vực nhà ở bắt đầu hợp tác chặt chẽ hơn để cung cấp các giải pháp tối ưu, biến công trình xây dựng mong muốn trong tưởng tưởng trở thành sự thật.
Thiên Lam (Nguồn: PBC Today)