Xe ô tô điện và xe máy điện đang trở thành xu hướng lựa chọn của người tiêu dùng hướng tới tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện môi trường. Thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị các Bên tham gia Công ước Khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP 26) hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam đã có nhiều chính sách để thúc đẩy nhanh tiến trình này.
Từ năm 2022 đến 2030, sẽ thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện. Cùng với đó là định hướng dừng sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu xe ô tô, mô tô, xe gắn máy sử dụng xăng, dầu.
Đến năm 2050, phấn đấu 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.
Xe điện được Chính phủ khuyến khích sử dụng nên việc kinh doanh xe điện đang thịnh hành.
Thị trường xe điện
Phóng viên Thương Trường khảo sát tại một đại lý bán xe điện ở đường Phan Trọng Tuệ, Thanh Trì, Hà Nội. Đây là cơ sơ phân phối xe điện lớn và giá các loại xe điện cũng cao hơn so với những địa chỉ kinh doanh nhỏ lẻ. Nơi đây bày bán gần 100 chiếc xe điện, với nhiều kiểu dáng. Cụ thể, giá xe dao động từ 15 triệu đồng đến hơn 20 triệu đồng/chiếc, có loại cao cấp hơn thì có giá từ 30 triệu đồng trở lên.
Ông Phạm Sơn Hà, 60 tuổi, sống ở quận Thanh Xuân, Hà Nội đi tìm mua một chiếc xe điện cho con gái 16 tuổi. Lần đầu tiên đi mua loại xe này nên ông Hà bối rối không biết lựa chọn loại xe nào cho phù hợp.
Giá cả là quan trọng nhưng điều mà ông Hà quan tâm nhất vẫn là pin xe. Bởi vì đó là bộ phận quan trọng nhất, quyết định đến chất lượng, độ an toàn của xe. Tại cơ sở này, ông Hà được giới thiệu rất nhiều mẫu xe, trong đó có xe sản xuất trong nước đã có giấy kiểm định chất lượng nên độ tin cậy cao hơn.
Còn trước đó, ông khảo sát tại một số điểm bán xe khác và nhận thấy hầu hết các loại xe điện nhập từ Trung Quốc đều không có giấy kiểm định chất lượng của cơ quan chức năng. Đây là điều khiến ông Hà lo lắng.
“Thăm dò thì tôi cũng thấy là người bán chỉ giới thiệu chất lượng xe một cách chung chung thôi, chứ không thấy tư vấn chi tiết về chất lượng pin mà pin mới là quan trọng. Còn việc cháy nổ từ pin xe điện này nó quá nhiều rồi. Tôi thấy rất là nguy hiểm. Mua về mà lại để xảy ra sự cố cháy nổ, hỏa hoạn thì vô cùng sợ” -ông Hà chia sẻ.
Để hiểu rõ hơn về thị trường xe điện, chúng tôi lên mạng gõ tìm kiếm với từ khoá "xe điện", hàng loạt những trang web rao bán xe điện đủ chủng loại, mẫu mã hiện ra. Đặc biệt, mức giá của những dòng xe điện hiện nay vô cùng rẻ chỉ từ 5,89 triệu đồng/xe. Chúng tôi gọi điện đến một địa chỉ trên mạng thì nhân viên giới thiệu xe chạy bằng pin lithium. Khi hỏi về chất lượng xe, đặc biệt là nguồn gốc pin thì nhân viên ấp úng: xe rẻ là do nhập lậu từ Trung Quốc.
Xe nhập lậu bằng nhiều con đường khác nhau để tuồn về trong nước, qua một công ty trung gian gọi là “nhà phân phối”. Giá thành chắc chắn rẻ hơn rất nhiều so với xe nhập khẩu chính ngạch nhưng khách hàng sẽ phải đối mặt với rủi ro cháy nổ cao.
Nguy cơ cháy nổ từ xe nhập lậu
Đã có hơn 5 năm kinh doanh xe điện ở Hà Nội, ông Chu Minh Thịnh, hơn 50 tuổi khẳng định: “Hầu như ở ngoài thị trường có rất nhiều hãng xe và thường xe rẻ tiền chập cháy là không tránh khỏi. Cũng có hiện tượng là hết ắc quy thì người ta độ pin mà pin này cũng nhập từ Trung Quốc về thì cái độ an toàn không bao giờ cao cả”.
Thực tế, thời gian qua đã có rất nhiều trường hợp bình ắc-quy/pin của xe điện tự phát nổ hoặc chập điện trong quá trình sạc pin khiến rất nhiều người hoang mang.
Ngay trong tháng 7 vừa rồi, liên tiếp xảy ra hai vụ việc cháy chập xe điện gây tử vong. Ngày 19/7/2023 tại thôn Ngãi Cầu, xã An Khánh, huyện Hoài Đức (Hà Nội), hỏa hoạn tại ngôi nhà ở kết hợp với kinh doanh xe đạp, xe máy điện làm 3 người trong gia đình tử vong.
Trước đó ngày 13/7/2023, tại phường Trung Sơn (thành phố Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa) một vụ hỏa hoạn đã xảy ra khiến 2 người chết. Nguyên nhân ban đầu của vụ cháy được xác định, ắc quy xe điện bị chập khi đang sạc dẫn đến cháy nổ.
Tính trong 2 năm qua có nhiều vụ cháy liên quan đến xe điện gây thiệt hại nghiêm trọng, như ngày 16/1/2022 tại bãi xe tầng trệt tháp 5, chung cư Masteri Thảo Điền, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh. Hay một vụ khác xảy ra tại Hà Tĩnh vào ngày 25/9/2020, tại phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh làm cháy rụi ô tô 5 chỗ, nguyên nhân vụ cháy do sạc xe máy điện.
Hiện trạng cháy nổ xe điện đang được cảnh báo có những diễn biến gia tăng. Chúng ta thử tưởng tượng với khoảng 27 triệu hộ gia đình ở Việt Nam, trong đó nhiều hộ gia đình đều sở hữu cho mình xe đạp điện và cả ô tô điện cùng với các thiết bị sử dụng có pin sạc khác trong gia đình như; quạt tích điện, điện thoai… đều tiềm ẩn các nguy cơ cháy, nổ hay chập điện trong quá trình sạc pin.
Về nguy cơ này, Tiến sỹ Đào Văn Tấn - Bộ môn Di truyền Hoá Sinh, Khoa Sinh học, Đại học sư phạm Hà Nội nhấn mạnh: Không chỉ ở Việt Nam đâu mà cả trên thế giới cũng đã xảy ra tình trạng hỏa hoạn do cháy nổ pin lithium trong xe điện.
Có nhiều nguyên nhân khiến cho pin cháy nổ. Nếu như chúng ta sạc pin quá mức, nhiệt không kịp thoát ra môi trường thì cũng gây ra cháy nổ hoặc chúng ta sạc trong điều kiện môi trường có nhiệt độ cao cũng có thể gây nguy hiểm. Đặc biệt, chúng ta cứ hay chủ quan là sạc pin rồi bỏ đấy thì nguy cơ cháy nổ sẽ rất cao. Đối với những loại xe điện nhập lậu nguy cơ cháy nổ cao vì việc kiểm soát lượng không được thực hiện như nhập chính ngạch.
Từ những nguy cơ đó, Tiến sỹ Đào Văn Tấn khuyến cáo người dân nên dùng pin đúng cách theo sự chỉ dẫn của nhà sản xuất. Cụ thể, chúng ta sạc vừa đủ, đầy thì dừng lại, không nên sạc quá thời gian. Thứ 2 là trong lúc sạc chúng ta vẫn cần kiểm tra, tránh tình trạng cứ cắm sạc xong để đấy, để sạc qua đêm luôn. Thứ 3 là dùng đúng hạn sử dụng. Cuối cùng là người tiêu dùng cần chọn pin, mua xe điện ở những hãng có uy tín. Những cơ sở đó sẽ sản xuất pin chất lượng hơn, có sự kiểm định và ngừa ngừa được cháy nổ./.
Nguồn: https://thuongtruong.com.vn/news/xe-may-dien-tiem-an-nguy-co-chay-no-109945.html