Nguyên nhân gây bệnh ung thư amidan
Một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư amidan là do hút thuốc lá. Đây là tác nhân rất nguy hiểm không chỉ người hút mà ngay cả người hít phải khói thuốc lâu ngày cũng bị bệnh. Thuốc lá không chỉ gây ra ung thư amidan mà còn là nguyên nhân dẫn đến các căn bệnh khác như: ung thư phổi, ung thư vòm họng, dạ dày…
Rượu bia, các loại thức uống chứa cồn nếu sử dụng lâu ngày sẽ gây ra bệnh ung thư amidan và đặc biệt khi rượu bia kết hợp với thuốc lá thì khả năng mắc bệnh càng cao hơn.
Ung thư amidan nguyên nhân chủ yếu từ thuốc lá
Ung thư amidan là do virut HPV gây ra, đây là loại vi rút phổ biến gây ra bệnh u nhú ở người. Virut HPV có các tuýp gây ra bênh ung thư là 2, 11, 16 và gặp thường xuyên là tuýp 16. Đây là loại virut lây nhiễm qua đường tình dục.
Ông Bùi Sỹ Th, 47 tuổi, trú tại Hà Nội vào Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) khám bệnh vì ông sờ thấy hạch ở cổ. Theo ông Th, cách đây 1 tuần, ông tình cờ phát hiện hạch cổ phải.
Ông Th lo lắng nên đã vào Bệnh viện Bạch Mai khám. Ông được chọc hút tế bào hạch cổ phải phát hiện ung thư biểu mô di căn hạch. Khi nội soi tai mũi họng ông Th, tiếp tục phát hiện tổn thương sùi amidan phải theo dõi ung thư. Kết quả sinh thiết khối u qua nội soi để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh chẩn ông bị ung thư biểu mô vảy sừng hóa.
Ho khạc ra máu rất có thể là nguyên nhân của bệnh ung thư amidan.
Ông Th cho biết cách gây gần chục năm ông đã mổ u xơ thanh quản và từ đó đến nay ông bị khàn tiếng. Trước khi vào viện ông không có biểu hiện của nuốt vướng hay viêm loét amidan.
Khi khám cho ông Th, bác sĩ cho biết họ phát hiện nhiều hạch dọc cơ ức đòn chũm, hạch dưới hàm bên phải, hạch lớn nhất khoảng 3x1cm, mật độ chắc, ấn không đau. Ngoài ra, amidan phải của ông Th bị sùi loét, không chảy máu. Ông Th được bác sĩ chỉ định xạ trị gia tốc kèm theo hoá trị. Đến nay sau điều trị 1 thời gian sức khoẻ của ông khá hơn.
Trường hợp của ông Trần Minh T, 52 tuổi, trú tại Long Biên, Hà Nội còn bị 3 bệnh ung thư cùng lúc. Bệnh nhân ban đầu xuất hiện viêm loét amidan phải, đi khám tai mũi họng và được điều trị kháng sinh nhưng không khỏi.
Bệnh nhân đến khám và nội soi tai mũi họng bác sĩ phát hiện tổn thương sùi loét ở amidan và xoang lê phải. Nội soi thực quản - dạ dày phát hiện tổn thương u thực quản1/3 giữa kích thước 1,5 x 2cm.
Kết quả sinh thiết cả ba tổn thương cho kết quả mô bệnh học của tổn thương amydan phải và xoang lê phải là ung thư biểu mô vảy kém biệt hóa, của tổn thương thực quản là ung thư biểu mô vảy sừng hóa.
Bệnh nhân được chụp PET/CT chẩn đoán giai đoạn ung thư amidan và ung thư hạ họng giai đoạn cT2N2M0, ung thư thực quản giai đoạn cT2N1M0. Sau khi hội chẩn tiểu ban ung thư, bệnh nhân được chỉ định điều trị hóa xạ trị triệt căn đồng thời cả ba ung thư bằng kỹ thuật xạ trị điều biến liều.
Dấu hiệu của ung thư amidan
Theo PGS Nguyễn Thị Hoài An – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa An Việt do niêm mạc họng - miệng, thực quản và khí quản đều thường xuyên phơi nhiễm với các yếu tố nguy cơ gây ung thư như thuốc lá, rượu bia nên có một tỉ lệ bệnh nhân xuất hiện nhiều tổn thương ác tính đồng thời.
Các nghiên cứu cho thấy 3 -14% bệnh nhân ung thư vùng đầu – cổ có tổn thương kết hợp đồng thời ở vị trí khác, và các vị trí hay gặp nhất là phổi 58% và thực quản 31%.
Riêng trong ung thư khoang miệng, 12,5% BN có ung thư kết hợp ở thực quản và 8,9% ở dạ dày. Việc chẩn đoán và điều trị các bệnh nhân có nhiều bệnh ung thư kết hợp đồng thời vẫn là một vấn đề khó khăn trên thế giới.
Đối với ung thư amidan, bác sĩ An cho biết nhiều người còn không biết về bệnh ung thư này và thường chủ quan chỉ đến khi di căn, sờ thấy hạch mới đến khám.
Đến nay, ung thư amidan là không rõ nguyên nhân người ta chỉ thấy các yếu tố thuận lợi như uống rượu, hút thuốc, hóa chất độc hại.
Cũng giống các ung thư vùng mũi họng, ung thư amidan giống ung thư hạ họng thanh quản, xuất hiện khối u tại amidan. Tuy nhiên, theo các bác sỹ khuyến cáo không phải cứ viêm amidan là có nguy cơ bị ung thư hoá. Nhiều bệnh nhân bị viêm amidan rất nhiều, có người viêm hàng chục lần/năm phải uống kháng sinh nhưng không bị ung thư amidan.
Có những người không viêm amidan thì khạc máu, nuốt vướng và đi khám thì đã tiến triển thành ung thư.
PGS Nguyễn Thị Hoài An – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa An Việt
Dấu hiệu của ung thư amidan, theo PGS An ung thư amidan triệu chứng rất xơ xài, có 3 triệu chứng điển hình mà người bệnh phải nhớ:
Thứ nhất: nuốt vướng, do amidan to lên gây khó khăn trong nuốt thức ăn.
Thứ hai: Tổn thương của khối u amidan có thể hoại tử, khạc ra máu đây là triệu chứng hay gặp nhất của ung thư amidan.
Thứ ba: Triệu chứng có hạch cổ không phải 100 % có nhưng có những người bị, có người không sờ thấy hạch nhưng vẫn là ung thư.
Ngoài ra, các triệu chứng toàn thân như ăn uống khó, nuốt vướng, mệt mỏi, chán ăn, sụt cân. Nhiều bệnh nhân nuốt vướng tăng dần khi đó họ mới đi khám.
PGS An cho biết bệnh ung thư amidan nếu chữa ở giai đoạn sớm bác sĩ chỉ cần cắt bỏ amidan điều trị hóa trị và xạ trị bệnh sẽ có tiên lượng tốt. Nhiều trường hợp ung thư amidan sau điều trị cơ hội chữa khỏi bệnh lớn còn đi khám muộn đã di căn thì việc điều trị khó khăn hơn.
.jpg)
