Tác hại của thuốc lá vô cùng lớn, không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, làm phát sinh nhiều căn bệnh nguy hiểm mà còn gây tổn thất nặng nề cho kinh tế gia đình, kìm hãm sự phát triển của đất nước.
Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đang nằm trong số 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới với tỉ lệ nam giới hút thuốc là 45,35% và đang có dấu hiệu trẻ hóa. Mỗi năm có khoảng 40.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến khói thuốc lá. Những nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới về căn bệnh ung thư tại Việt Nam cho thấy, 75% tổng số ca tử vong tại nước ta có nguyên chính là do thuốc lá, trong đó 44% số ca tử vong trước 70 tuổi.
69 chất gây ung thư tồn tại trong một điếu thuốc lá. Ảnh minh họa |
Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có khoảng 7.000 chất hóa học tồn tại trong khói thuốc lá với hàng trăm chất gây hại lớn cho sức khỏe và 69 chất gây ung thư.
Một số chất độc hại điển hình trong khói thuốc lá gồm:
Nicotine:
Nicotine là một chất gây nghiện có trong thuốc lá, được hấp thụ vào máu và ảnh hưởng đến não bộ trong khoảng 10 giây sau khi hút vào. Sau mỗi lần hít một hơi thuốc lá, nicotine gây tăng nhịp đập của tim, co thắt mạch máu ở tim, tăng mạch và huyết áp.
Hắc ín (Tar):
Hắc ín hay còn gọi là nhựa thuốc lá, có màu đen và quánh giống như nhựa đường, chứa rất nhiều chất gây ung thư.
Carbon monoxide (khí CO):
Khí CO trong khói thuốc lá khi hấp thụ vào máu sẽ gắn kết rất chặt với hemoglobine trong hồng cầu, làm giảm khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu, giảm nồng độ oxy trong máu, làm máu đặc hơn và làm tăng gánh nặng cho tim.
Khí CO góp phần hình thành các mảng xơ vữa động mạch đồng thời làm suy giảm sự hấp thụ các chất dinh dưỡng thiết yếu và ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và điều chỉnh cơ thể, liên quan đến bệnh tim, đột quỵ và các vấn đề tuần hoàn khác.
Benzene:
Là một chất sinh ung thư được tìm thấy trong khói của dầu khí hay trong thuốc trừ sâu bọ. Chất này có nồng độ rất cao trong khói thuốc lá, lượng Benzene tác động đến con người từ khói thuốc lá chiếm một nửa lượng Benzene xâm nhập vào con người từ tất cả các nguồn.
Nitrosamines:
Là một chất gây ung thư rất mạnh có nhiều trong khói thuốc và cả trong các sản phẩm thuốc lá không khói.
Ammonia:
Là một chất được sử dụng trong thuốc kích thích tăng trưởng và trong các sản phẩm tẩy rửa. Trong sản xuất thuốc lá, chất này được sử dụng tăng cường khả năng hấp thụ Nicotine của niêm mạc đường hô hấp, vì thế cùng một lượng khói thuốc hít vào, lượng Nicotine được hấp thụ tăng lên.
Formaldehyde:
Dung dịch dùng trong ướp xác, và nó cũng có nhiều trong khói thuốc. Chất này gây kích thích mũi, họng và mắt của người hút thuốc khi hít phải khói thuốc lá.
Polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH):
Là một chất gây ung thư tìm thấy trong dầu diesel và sản phẩm đốt cháy khác.
Theo một tài liệu thống kê, người dân Việt Nam chi ra 22.000 tỷ đồng cho việc mua thuốc lá cùng với số tiền hơn 23.000 tỷ đồng chi cho việc điều trị, những tổn thất vì mất khả năng lao động, ốm đau và tử vong sớm với 5 căn bệnh do thuốc lá gây ra gồm ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa, hô hấp trên, phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim.