Trước đó, Trung tâm Sản Nhi, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ tiếp nhận bệnh nhi Đ.T.L. (6 tuổi) và người em là Đ.B.N. (3 tuổi), trú tại huyện Ba Vì (Hà Nội). Trong đó, bé Đ.B.N. đã rơi vào trạng thái hôn mê, da tái lạnh; gọi, hỏi không có đáp ứng nên được cấp cứu đặt ống nội khí quản.
Theo gia đình bệnh nhi, 2 anh em đến nhà bà ngoại ở Phú Thọ chơi và được cho hạt củ đậu luộc để ăn. Sau đó, bố 2 bé phát hiện Đ.B.N. mệt mỏi, quấy khóc và nôn ra nhiều hạt củ đậu.
Tuy nhiên, do không biết loại hạt này có độc tố rất mạnh nên gia đình chủ quan, không đưa trẻ đến khám ngay tại các cơ sở y tế. Đến tối, khi đưa con từ nhà bà ngoại trở về, bố mẹ thấy con ngất xỉu, tay chân duỗi, gọi, hỏi không có đáp ứng nên vội đưa trẻ vào cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Thanh Thủy. Sau khi được cấp cứu ban đầu, 2 bệnh nhi nhanh chóng được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.
Tại Trung tâm Sản Nhi, qua khai thác bệnh sử, căn cứ kết quả xét nghiệm cho thấy tình trạng toan hóa máu nặng kết hợp đối chiếu với dữ liệu trẻ đã ăn hạt củ đậu trước đó và các biểu hiện bệnh khác, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi Đ.B.N. bị ngộ độc hạt củ đậu rất nặng. Bệnh nhi ngay lập tức được chỉ định lọc máu liên tục, sử dụng các thuốc vận mạch liều cao kết hợp với kháng sinh.
Sau 3 ngày được điều trị tích cực, sức khỏe bệnh nhi Đ.B.N. ổn định, bệnh nhân tỉnh táo, cai được máy thở.
Riêng trường hợp bé Đ.T.L., sau khi được đưa vào Trung tâm Sản Nhi, bé cũng nôn ra nhiều hạt củ đậu. Tuy nhiên, do được các bác sĩ cấp cứu kịp thời nên tình trạng sức khỏe của bé nhanh chóng ổn định và được xuất viện ngay sau đó.
Bác sĩ Cao Việt Hưng - Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Trung tâm Sản Nhi cho biết, ngoài phần củ được dùng làm thực phẩm, phần thân, lá, hoa, quả của cây củ đậu đều có chứa Rotenon - một chất rất độc thường được dùng làm chế phẩm thuốc trừ sâu. Khi được hấp thu vào cơ thể, Rotenon gây ức chế hô hấp của tế bào gây tăng sinh lactate nhiễm toan hóa máu, tăng hình thành các gốc oxy hóa tự do và gây chết tế bào.
Sau khi ăn khoảng 30 - 60 phút, người bệnh có thể xuất hiện các biểu hiện như đau đầu, chóng mặt, đau bụng, buồn nôn, ý thức lơ mơ. Ở mức độ nặng hơn, Rotenon gây ức chế thần kinh khiến người bệnh rơi vào hôn mê, co giật, ngừng thở, ngừng tim dẫn tới tử vong nhanh chóng.
Đặc biệt, ngộ độc Rotenon trong hạt củ đậu không có thuốc giải độc đặc hiệu và các triệu chứng có thể tiến triển rất nhanh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong trong thời gian từ 2 - 5 giờ sau khi ăn phải chất độc.
Do đó, bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh nên đưa con đến ngay các cơ sở y tế nếu phát hiện con mình ăn phải các loại quả, hạt lạ mà có các biểu hiện bất thường sau đó để được kiểm soát tình trạng ngộ độc, tránh xảy ra các trường hợp đáng tiếc.
Cũng theo bác sĩ Hưng, hầu hết các trường hợp ngộ độc liên quan đến hạt củ đậu chủ yếu là do người dân không hiểu biết nên hái ăn.