Xếp tứng thứ 2 trong các nguyên nhân chết người tại Việt Nam

Theo báo cáo ung thư toàn cầu của Viện Nghiên cứu ung thư quốc tế, năm 2012 Việt Nam có hơn 125.000 ca ung thư mới và gần 95.000 người thiệt mạng. Với tỷ lệ chết người cao như hiện nay, ung thư là nguyên nhân thứ hai gây tử vong và gia tăng một cách nhanh chóng.

Nghiên cứu mới ACTION (chi phí cho bệnh nhân ung thư ở các nước khu vực Đông Nam Á) thực hiện tại 8 nước Đông Nam Á cho thấy 88% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn muộn dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Trong số 9.513 bệnh nhân ung thư được khảo sát, chỉ có 12% được chẩn đoán ở giai đoạn 1. 

Một năm sau khi được chẩn đoán bệnh, 75% bệnh nhân ung thư tử vong hoặc gánh chịu khủng hoảng tài chính nặng nề, đặc biệt là nhóm người thu nhập thấp và không có bảo hiểm y tế. Dự báo đến năm 2030 sẽ có 1,3 triệu người Đông Nam Á được phát hiện mắc bệnh ung thư, tăng 70% so với năm 2012.

Khói thuốc lá – Nguyên nhân ung thư hàng đầu.

Khói thuốc lá – Nguyên nhân ung thư hàng đầu.

Có thể điều trị được nếu phát hiện sớm

Phát hiện sớm ung thư có thể giúp bác sĩ áp dụng những phương pháp điều trị tối ưu, để chữa khỏi hoặc kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân. Kết quả của việc điều trị ung thư phụ thuộc rất nhiều vào ý thực tự phòng bệnh và đi thăm khám sớm của người bệnh. Không nên để lỡ thời cơ chữa bệnh sớm vừa đơn giản vừa hiệu quả.

PGS.TS. Trần Văn Thuấn, Viện trưởng viện Nghiên cứu ung thư, Phó Giám đốc bệnh viện K, Hà Nội cho biết khi bệnh đang còn sớm ví dụ như ung thư cổ tử cung chỉ cần động tác nhỏ, khoét chóp thôi là có thể chữa khỏi được bệnh. Nếu đến muộn bác sĩ vừa phải phẫu thuật vừa phải trị xạ vừa phải điều trị hóa chất.

Khi khối u ở giai đoạn muộn, không chỉ gây đau, mệt mỏi, tâm lý nặng nề mà chi phí điều trị còn rất tốn kém. Vì vậy, khi cơ thể có những dấu hiệu bất thường cần đến cơ sở y tế để có thể phát hiện bệnh sớm.

Ngoài ra, nếu phụ nữ thấy có những khối u bất thường ở ngực hoặc ra máu ngoài chu kỳ kinh hoặc ra máu sau khi quan hệ thì nên tới các cơ sở y tế chuyên khoa để khám để phát hiện sớm được bệnh.

Bên cạnh đó các dấu hiệu gợi ý một số bệnh ung thư khác như: ung thư đại trực tràng bệnh nhân thường hay rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài hoặc tiêu chảy ra máu; trường hợp ung thư phổi bệnh nhân có thể có những dấu hiệu như ho, đau ngực kéo dài và gầy sút, điều trị kháng sinh lâu ngày không khỏi thì cũng nên đi khám chuyên khoa.

Ngoài ra, nếu mọi người thấy nổi những hạch bất thường như hạch ở phổi, hạch ở nách, hạch ở bẹn thì đó cũng là những dấu hiệu gợi ý sớm cho các bệnh ung thư mà bệnh nhân cũng nên đi khám sớm.

Trước khi đi khám, bạn nên tìm hiểu thêm về dấu hiệu lâm sàng của bản thân, về nơi có đủ tiêu chuẩn khám bệnh, khả năng phát hiện sớm của loại ung thư mình nghi ngờ để việc kiểm tra sức khỏe có kết quả chính xác, đạt hiệu quả hơn.

Chia sẻ tại hội thảo điều trị ung thư tổ chức ở TP HCM ngày 19/9/2015, Giáo sư bác sĩ Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam cho biết ngành y vẫn đang nỗ lực cập nhật các phương pháp chữa trị hiệu quả để gia tăng sống còn và nâng cao chất lượng cuộc sống bệnh nhân.

Các liệu pháp phẫu trị, xạ trị, hóa trị, nhắm trúng đích... là những vũ khí điều trị ung thư được sử dụng rộng rãi. Đặc biệt, liệu pháp nhắm trúng đích đã được hơn 200 bác sĩ, chuyên gia trong và ngoài nước cùng nhau chia sẻ, mở ra thêm những hy vọng trong việc kéo dài sự sống bệnh nhân.

Chia sẻ cách phòng ngừa bệnh ung thư, bác sĩ Bertrand Farnaul - Trưởng Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng, Bệnh viện FV nhấn mạnh: “Nếu nghi ngờ, mỗi người nên nên đi khám để phát hiện ung thư sớm, đó là yếu tố vô cùng quan trọng để chữa khỏi cho người bệnh. Cũng là ung thư, nhưng nếu chúng ta phát hiện và điều trị sớm sẽ rất tốt, đặc biệt là các loại ung thư phổ biến như: Ung thư phổi, dạ dày, đại tràng, ung thư gan, ung thư vú, buồng trứng và cổ tử cung ( đối với nữ)”…

Về căn bệnh ung thư vú, bác sĩ Bertrand Farnault cho rằng, mỗi năm các chị em cũng nên tự đi khám để có những lời khuyên tốt nhất từ vác sĩ nhằm biết cách chăm sóc cho tuyến vú của mình được khỏe mạnh.

Trong khi đó, trước lo lắng của những người tham gia Hội thảo về căn bệnh ung thư ruột già, bác sĩ Võ Kim Điền, chuyên khoa Ung bướu thuộc Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng khuyến cáo: “Khi chúng ta đi khám và được soi ruột già, nếu phát hiện có máu lẫn trong phân thì ruột già có vấn đề. Đó là một trong những giai đoạn đầu của ung thư.

Nếu phát hiện sớm, chúng ta có thể điều trị được bệnh ung thư ruột già. Hàng năm, tỉ lệ tử vong do ung thư ruột già giảm đi 7,3% ở Nam giới, và 8,2 ở Nữ giới, con số rất lớn, nếu nhiều người dân tham gia tầm soát ung thư thì 10 năm sau chúng ta mới giảm được con số tử vong vì căn bệnh này”.

“Đối với ung thư cổ tử cung, các chị em chỉ cần thực hiện động tác đơn giản là đi khám phụ khoa định kỳ. Điều này sẽ có hiệu quả rất lớn, từ đó góp phần giảm được những tổn thương về bệnh ung thư trong tương lai gần”, bác sĩ Điền chia sẻ thêm.

Cũng vậy, đối với ung thư tiền liệt tuyến, các chuyên gia vẫn khuyến cáo người đàn ông nên đi khám tiền liệt tuyến để phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời.

Có 2 điểm mà các bác sĩ nhấn mạnh: Ung thư có thể chữa khỏi, nếu như người dân được quan tâm và điều trị đúng cách. Đồng thời, chính phủ nên áp dụng rộng rãi tầm kiểm soát thì mới có hiệu quả.

Cả nam và nữ giới đều có thể bắt gặp các dạng ung thư khác nhau. Ở nam giới chúng ta thường gặp những trường hợp như ung thư phổi, tiền liệt tuyến, trực tràng, ung thư gan... và ở nữ giới thì lại chiếm tỉ lệ ung thư vú đứng đầu, sau đó ung thư cổ tử cung và các loại ung thứ khác…”.

Nội soi đại tràng thường xuyên có thể phát hiện ra các polyp tiền ung thư và loại bỏ dễ dàng trước khi chúng có thể trở thành ung thư đại trực tràng.

Nội soi đại tràng thường xuyên có thể phát hiện ra các polyp tiền ung thư và loại bỏ dễ dàng trước khi chúng có thể trở thành ung thư đại trực tràng.

Những dấu hiệu cảnh báo ung thư gồm:

- Viêm loét lâu liền;

- Ho dai dẳng, tức ngực, điều trị không đỡ;

- Chậm tiêu, khó nuốt;

- Thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu;

- Có khối u ở vú hay trên cơ thể;

- Hạch bạch huyết to không bình thường;

- Chảy máu, dịch ra bất thường ở âm đạo;

- Ù tai, nhìn đôi;

- Gầy sút, thiếu máu không rõ nguyên nhân.

Phòng chống ung thư bằng cách nào?

Một yếu tố quan trọng giúp phòng chống ung thư là thay đổi lối sống sinh hoạt. Lối sống khỏe mạnh đã có ảnh hưởng tích cực đến gien giúp chống ung thư, trong khi những trường hợp khác loại trừ gien làm phát triển bệnh ung thư. Một số cách dưới đây giúp bạn phòng ngừa ung thư:

Kiểm soát cân nặng: theo nhiều chuyên gia, béo phì là một nhân tố rủi ro dẫn đến mắc nhiều loại bệnh ung thư, bao gồm ung thư ngực, ruột kết, nội mạc tử cung, thực quản, thận và các cơ quan khác. Thừa cân làm cho cơ thể sản sinh và lan truyền nhiều hooc môn estrogen và insulin hơn, kích thích sự phát triển của ung thư. Do đó, bạn nên kiểm soát cân nặng.

Bỏ thuốc lá: vì đây là nguyên nhân chính gây ung thư phổi;

Hạn chế uống rượu bia: uống quá nhiều rượu bia làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư khác nhau.

Ăn nhiều hoa quả và rau củ chứa nhiều chất dinh dưỡng: có tác dụng chống ung thư ví dụ như x-tê-rôn thực vật (phytoestrogens), hơn nữa chúng giúp bạn ổn định cân nặng ở mức vừa phải, có lợi cho sức khỏe.

Hạn chế dùng thịt chế biến sẵn và chất béo không bão hòa: thịt chế biến sẵn ví dụ như hot dog, thịt lợn muối xông khói và xúc xích...là những món ăn có liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt và các loại ung thư khác.

Việc tập luyện sẽ giảm nguy cơ mắc tất cả các loại bệnh ung thư.

Việc tập luyện sẽ giảm nguy cơ mắc tất cả các loại bệnh ung thư.

Luyện tập thường xuyên: Việc tập luyện sẽ giảm nguy cơ mắc tất cả các loại bệnh ung thư.

Theo như Hiệp hội Ung thư Mỹ, tích cực hoạt động giúp giảm nguy cơ mắc ung thư không chỉ bởi từ lợi ích kiểm soát cân nặng của nó mà còn vì sự tác động của nó đến lượng hooc môn và hệ thống miễn dịch của bạn.

Tránh tiếp xúc với những chất hóa học từ môi trường và không khí ô nhiễm: Khi ô nhiễm không khí bên ngoài là một trong những nguyên nhân gây bệnh nhanh nhất thì những tổ chức về sức khỏe hàng đầu ngày nay đã đưa ra lời khuyên khuyến khích bạn sử dụng máy lọc không khí chất lượng tốt ở trong nhà.

Để loại bỏ hoàn toàn những bụi bẩn này ra khỏi nhà, hãy loại bỏ những chổi lau nhà bằng chất liệu cotton, bọt biển hay giẻ lau bằng cotton. Những nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng những cây lau sàn loại thông thường, miếng bọt biển và giẻ lau nằm trong số những nguồn phát sinh nhiều mầm bệnh khác nhau trong nhà. Chúng cũng là nơi phát tán bụi bẩn hơn là loại bỏ chúng.

Dùng lượng Vitamin D phù hợp: Duy trì mức độ vitamin D hợp lý được biết là có tác dụng phòng tránh ung thư, theo thông tin từ cộng đồng Vitamin D (Mỹ). Các chuyên gia cho rằng từ 15-20 phút dưới ánh nắng một ngày là một thời gian lý tưởng để một người có làn da sáng sản xuất ra lượng vitamin D đầy đủ. Nếu bạn có làn da ngăm hơn, bạn sẽ cẩn ở ngoài trời lâu hơn.

Kiểm soát stress: Giữ tinh thần lạc quan và giảm stress có lợi cho hệ miễn dịch của bạn, nó có thể góp phần để làm chậm sự phát triển của ung thư và chống đỡ lại từ khi mới khởi phát./.

Theo Nhật Linh (Tổng hợp) / Gia đình Việt Nam