Lời tòa soạn: Nhiều năm qua, những sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng đã trở thành vấn đề nhức nhối tại Hà Nội. Trước tình trạng này, mới đây chính quyền thành phố đã có những động thái mạnh mẽ, yêu cầu các cơ quan, đơn vị thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các giải pháp, biện pháp xử lý, khắc phục các vi phạm đất đai.
Với mong muốn đồng hành cùng chính quyền Thủ đô trong công cuộc chống sai phạm liên quan đến đất đai và trật tự xây dựng, chúng tôi sẽ phản ánh đến độc giả những thông tin trung thực, chính xác nhất về công tác xử lý, khắc phục các vi phạm trên tại địa bàn Hà Nội. Tin rằng, với những hành động quyết liệt từ bộ máy chính quyền thành phố, các sai phạm này sẽ được xử lý triệt để trong thời gian tới.
Đất hết hạn cho thuê 5 năm
Công Ty Cổ Phần Xuất Nhập Khẩu Thuỷ Sản Hà Nội (Seprodex) - Xí Nghiệp Chế biến thuỷ đặc sản xuất khẩu hiện đang quản lý và sử dụng khu đất có diện tích 34.384 m2 tại số 107 phố Ngụy Như Kon Tum, phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội theo hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm với mục đích sử dụng là sản xuất, chế biến.
Ông Hoàng Tùng - Phó Chủ tịch UBND phường Nhân Chính cho biết, mỗi năm tiền thuê đất của công ty này phải đóng cho Nhà nước là 10 tỷ đồng. Từ năm 2020, số tiền tăng lên 13 tỷ đồng.
Thế nhưng, hiện nay, khu đất này đã hết hạn cho thuê đất và không được gia hạn thêm. Trong báo cáo hoạt động của Hội đồng quản trị tại Đại hội cổ đông thường niên diễn ra hồi tháng 4/2019 khẳng định, khu đất này đã hết hạn cho thuê cách đây 5 năm.
Báo cáo ghi rõ: Hợp đồng cho thuê đất Nhân Chính đã hết hạn từ ngày 31/12/2015 và chưa được ký tiếp, đồng thời cũng đang gặp khó khăn trong công tác gia hạn khu đất trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Hội đồng quản trị Công ty Seprodex thừa nhận, hiện nay cơ sở hạ tầng vật chất các tài sản cho thuê đã đều xuống cấp và lạc hậu dẫn đến nguy cơ cao về an toàn cháy nổ. Năm 2018, các đoàn liên ngành của TP Hà Nội, quận Thanh Xuân thường xuyên có đợt kiểm tra liên quan đến tình trạng sử dụng đất, thuế đất, phòng cháy chữa cháy và an ninh trật tự tại khu đất số 107 Ngụy Như Kon Tum.
Mặc dù khu đất đã hết hạn cho thuê từ năm 2015, thế nhưng hiện nay, công ty này đã tự ý “xẻ thịt” khu đất để cho 29 đơn vị kinh doanh thuê lại và đóng tiền hằng năm.
Theo ông Hoàng Tùng: “Hiện nay, khu đất hơn 3ha mà Công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội thuê đã hết hạn cho thuê đất và chưa được gia hạn mới. Công ty cũng đã nộp hồ sơ xin gia hạn cho Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội nhưng vẫn chưa được chấp thuận. UBND Phường Nhân Chính đã nắm được sự việc công ty này cho 29 đơn vị kinh doanh khác thuê sử dụng đất sai quy định từ lâu và báo cáo lên UBND Quận Thanh Xuân để có hướng xử lý”.
Ông Nguyễn Anh Tuấn – Phòng Tài nguyên và Môi trường Quận Thanh Xuân cho biết: “Hiện công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội đang sử dụng diện tích đất 34.384 m² nhưng đã hết thời hạn thuê đất từ lâu. Phòng Tài nguyên và Môi trường đã kiểm tra và có kiến nghị lên Sở Tài nguyên và Môi trường để thanh tra khu đất này hồi tháng 9/2019. Thế nhưng đến nay, chúng tôi vẫn chưa có phản hồi từ Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội về vấn đề này”.
Theo đó, văn bản số 1301/UBND – TN&MT về việc tổ chức thanh tra một số đơn vị đang sử dụng đất có dấu hiệu vi phạm pháp luật đất đai trên địa bàn quận Thanh Xuân đã được UBND quận Thanh Xuân gửi tới Sở TN&MT ngày 11/09/2019.
Nội dung văn bản kiến nghị như sau, thực hiện kế hoạch số 122/KH-UBND ngày 01/6/2017 của UBND Thành phố về việc tăng cường kỷ cương trong công tác quản lý, sử dụng đất; nâng cao hiệu quả sử dụng đất, ngăn chặn và xử lý tình trạng vi phạm pháp luật đất đai, lấn chiếm đất công, đất nông nghiệp trên địa bàn thành phố. Ngày 03/8/2017, UBND quận Thanh Xuân đã có quyết định số 3011/QĐ- CTUBND về việc kiếm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai đốivới các tổ chức đang thuê đất trên địa bàn quận Thanh Xuân. Qua rà soát, UBND quận đã lập danh sách 60 đơn vị có dấu hiệu vi phạm pháp luật đất đai và tiên hành kiếm tra thực tế việc quản lý, sử dụng đất đối với các đơn vị này.
Sau khi tiến hành kiểm tra, UBND quận đã có Văn bản số 354/BC-UBND ngày 08/12/2017 báo cáo và đề nghị UBND Thành phố, Sở Tài nguyên và Môi trường tế chức thanh tra, xử lý đối với các đơn vị đang sử dụng đất có dầu hiệu vi phạm pháp luật đất đại trên địa bàn quận.
Nhiều đơn vị đã được Sở Tài nguyên và Môi trường thanh, kiểm tra và có kết luận. Thế nhưng, có một số đơn vị đến thời điểm hiện tại vẫn chưa được thanh tra, trong đó có Công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội tại khu đất phường Nhân Chính.
Đối với khu đất này, có hợp đồng thuê đất số 541-245/ĐC-NĐ- HĐTĐ ký với Sở Địa chính - Nhà đất ngày 22/12/1999 cho Công ty XNK Thủy sản Hà Nội thuê 34.384 m² đất để sử dụng vào mục đích sản xuất. Thời hạn thuê 20 năm từ ngày 01/01/1996, trả tiền hàng năm nhưng đến nay đã hết hạn hợp đồng.
Công ty đã liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để được hướng dẫn các thủ tục tiếp tục thuê đất và được Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn tại Văn bản 3450/STNMT-QHKHSDĐ ngày 18/6/2015, tuy nhiên đến nay vẫn chưa được thực hiện được.
Sai phạm nhưng chưa từng bị "sờ gáy"?
Năm 2019, UBND TP Hà Nội đã ra văn bản yêu cầu kiểm tra, rà soát, kiên quyết, xử lý kịp thời, dứt điểm các vi phạm ngay từ khi mới phát sinh, không để công trình vi phạm xây dựng hoàn thiện đưa vào sử dụng mới xử lý, cưỡng chế. Văn bản cũng yêu cầu không xem xét cấp mới, điều chỉnh giấy phép xây dựng, giấy phép quy hoạch đối với công trình, dự án có vi phạm trật tự xây dựng khi chủ đầu tư chưa chấp hành các quyết định xử phạt. UBND các xã, phường, thị trấn tập trung xử lý dứt điểm các công trình vi phạm tồn đọng…
Như vậy, rất nhiều khả năng, khu đất của công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội sẽ không thể gia hạn thuê đất mới.
Ngày 14/01/2009, UBND Thành phố đã có Văn bản số 407/UBND-TNMT chấp thuận chủ trương cho Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thủy sản di chuyển cơ sở sản xuất theo quy hoạch, chuyển mục đích sử dụng 34.384 m² đất tại số 87 phố Ngụy Như Kon Tum, phường Nhân Chính để thực hiện các thủ tục lập dự án đầu tư Khu trung tâm thương mại, văn phòng cao cấp và nhà ở cao tầng.
Hiện nay, khu đất này bị công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội chia làm nhiều phần, trong đó diện tích 461m2 để cho các đơn vị khác thuê làm văn phòng làm việc, kho xưởng; cho một đơn vị thuê 550m2 để làm garage ô tô. Phần đất phía mặt đường Ngụy Như Kon Tum và ngõ 33 (ngõ 85 cũ) Lê Văn Lương đang cho các hộ dân thuê 1.000m2.
Văn bản của UBND quận Thanh Xuân khẳng định, tại thời điểm kiểm tra, công ty Cổ phần XNK Thủy sản Hà Nội đã cho các đơn vị khác thuê tài sản trên đất không đúng quy định, đã hết thời hạn thuê đất nhưng chưa gia hạn, chậm thực hiện các thủ tục chuyên mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án.
Trao đổi với PV, thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho hay, chưa từng nhận được văn bản kiến nghị của UBND quận Thanh Xuân và sẽ kiểm tra lại việc này. Thanh tra Sở Tài nguyên & Môi trường cũng cho biết, khu đất này được cơ quan thuế áp giá dịch vụ thương mại, là mức giá thuê đất cao nhất hiện nay. Năm 2018, Công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội chỉ bị xử phạt về vấn đề môi trường. Số tiền xử phạt khoảng 80 triệu đồng.
Khi được hỏi, tại sao chưa từng xử phạt về vấn đề hết hạn sử dụng đất, cho thuê đất và sử dụng đất trái mục đích, sai quy định mà chỉ xử phạt về vấn đề môi trường đối với công ty này, thanh tra Sở TN&MT cho rằng, sẽ kiểm tra lại sự việc.
Nếu Sở TN&MT chưa nhận được văn bản kiến nghị của UBND Quận Thanh Xuân thì sẽ yêu cầu gửi lại văn bản, thanh, kiểm tra theo đúng quy định, thanh tra sở TN&MT khẳng định. Tuy nhiên, Phòng Tài nguyên và Môi trường Quận Thanh Xuân khẳng định đã kiến nghị lên Sở Tài nguyên và Môi trường để thanh tra khu đất này hồi tháng 9/2019.
Như vậy, trải qua 5 năm hết hạn cho thuê đất và không được gia hạn mới, sử dụng đất sai mục đích, cho các đơn vị kinh doanh khác thuê đất trái phép, Công ty XNK Thuỷ sản Hà Nội vẫn chưa hề bị thanh tra, xử phạt.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới độc giả.