Khái niệm "sandbox" được sử dụng trong nhiều lĩnh vực nhưng chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản "sandbox" là nơi, là chế độ thử nghiệm mà không làm ảnh hưởng đến cái thật.
Trong công nghệ IT, người ta dùng thuật ngữ sandbox để chỉ sàn thao tác thử nghiệm (thường thường là phần mềm). Hoặc khi bạn muốn chạy thử một phần mêm nào đấy mà không an tâm về độ an toàn của nó, nghi ngờ có virus, mã độc... thì hoàn toàn có thể chạy thử bằng ứng dụng "sandbox".
Từ khái niệm đó, sandbox được dùng trong các chính sách thử nghiệm, để cơ quản lý sẽ dễ dàng giám sát và bớt thời gian nghiên cứu thực nghiệm đưa ra các luật mới và các doanh nghiệp cũng sẽ có môi trường để sáng tạo riêng mình.
Trên thế giới, không lạ với cơ chế này. Nhằm trở thành trung tâm fintech của thế giới, Singapore đã tháo gỡ các rào cản cho doanh nghiệp fintech vào tạo ra thuật ngữ "khung điều chỉnh thử nghiệm" (regulatory sandbox). Thái Lan và Hong Kong cũng đang học hỏi Singapore để tạo ra những "sandbox" phù hợp với đặc thù quốc gia và tình hình kinh tế.
Tuy nhiên, ở Việt Nam thì nó hoàn toàn mới và đang được đưa vào thực hiện. Cơ chế này đang được các doanh nghiệp Fintech vô cùng hào hứng bởi sẽ giảm bớt rào cản khung pháp lý tạo điều kiện cho các doanh nghiệp này phát triển trong nền kinh tế chia sẻ đang là xu hướng.
Những bước đi của Grab là ví dụ điển hình cho thấy, nền kinh tế chia sẻ đang tạo ra mô hình kinh doanh mới mà luật pháp không thể theo kịp. Đó là những mô hình dịch vụ chỉ qua một chiếc điện thoại thông minh, từ gọi xe, chuyến phát cho đến giao nhận đồ ăn. Và mới đây là hợp tác cùng Moca thanh toán không qua tiền mặt.
“Với những mô hình kinh doanh đó, nếu cấm thì có khả năng phí một cơ hội lớn, nếu thả thì có khả năng mất kiểm soát vì dùng công nghệ để tăng trưởng thì sẽ rất nhanh, nhưng khi có tác động tiêu cực thì sẽ vô cùng tai hại”, ông Trần Việt Hùng, Sáng lập GotIt! tại Silicon Valley (Mỹ) nhận định.
Hay một ví dụ điển hình nhất trong thời gian vừa qua là quy định về gắn mào để quản lý xe taxi công nghệ (khái niệm tạm dùng). Nếu không được điều chỉnh phù hợp thì quy định xe taxi dù công nghệ hay truyền thống đều phải gắn mào sẽ làm mất đi lợi ích mà công nghệ số mang lại đó là cho phép chia sẻ tài nguyên.
Do đó, cơ chế sandbox ra đời là vô cùng cần thiết đối với các doanh nghiệp trong nền kinh tế chia sẻ hiện nay.