Áp lực trái phiếu đáo hạn hạ nhiệt trong tháng 10/2023

Theo số liệu được công bố đến ngày 26/09/23, trong tháng 9/2023 có 8 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thành công với tổng giá phát hành đạt khoảng 9.465 tỷ đồng, giảm 68,9% so với tháng trước.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023 tổng giá trị phát hành TPDNRL đạt khoảng 132.990 tỷ đồng giảm 44,7% so với cùng kỳ. Hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trước hạn trong tháng 9/2023 cũng có sự chững lại với tổng giá trị được mua lại đạt khoảng 6.458 tỷ đồng.

Thị trường Trái phiếu doanh nghiệp chững lại
 

Theo nhận định của công ty Chứng khoán VNDirect hoạt động đàm phán thay đổi điều khoản và điều kiện trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra tích cực trong tháng 9/2023. Tính đến ngày 26/09 đã có khoảng 50 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn thời hạn TP với trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được gia hạn là hơn 75,7nghìn tỷ đồng. 

Tính đến ngày 26/09/2023 có khoảng 69 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp theo thông báo  của HNX. VNDirect ước tính, tổng dư nợ TPDN của các DN này vào khoảng 176,1 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 17,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ toàn thị trường. Phần lớn trong số các tổ chức phát hành này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.

Theo ước tính, trong tháng 10/2023 sẽ có khoảng hơn 15,1 nghìn tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn, thấp hơn đáng kể so với giá trị đáo hạn trong 4 tháng vừa qua.

Thị trường Trái phiếu doanh nghiệp chững lại
 

Lựa chọn đầu tư sau khi sàng lọc thị trường trái phiếu

Trong Báo cáo Giám sát trái phiếu Châu Á ban hành tháng 08/2023, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đánh giá sự vận hành của sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ từ cuối tháng 07/2023 "sẽ tạo động lực mới cho trái phiếu doanh nghiệp thị trường bằng cách cải thiện tính thanh khoản, tính minh bạch và tốt hơn tiếp cận vốn".

ADB cũng đánh giá cao việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành thông tư mới về việc cơ cấu lại thời hạn thanh toán nợ và việc mua lại trái phiếu của các ngân hàng. Việc kiện toàn các quy định cũng như các chính sách hỗ trợ thị trường đã và đang phát huy tác dụng khơi thông trở lại kênh vốn huy động trung và dài hạn quan trọng nhất, cũng là cơ sở để nhà đầu tư đặt niềm tin vào sự an toàn, minh bạch trên thị trường.

Trong bối cảnh hiện nay, khi đầu tư cổ phiếu chịu ảnh hưởng bởi sự lên xuống giá còn lãi suất tiền gửi đang có xu hướng lùi về mức thấp thì đầu tư trái phiếu đang chứng tỏ ưu thế nhờ khả năng bảo toàn vốn cao hơn và lợi nhuận ổn định hơn. Sàn giao dịch thứ cấp tập trung cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã vận hành cũng tăng thêm ưu thế và lợi ích ở kênh đầu tư này về tính thanh khoản.

Thị trường Trái phiếu doanh nghiệp chững lại
 

Các chuyên gia kinh tế nhận định: Việc lựa chọn đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn hiện nay sẽ không còn dễ dàng, có thể nói là khó khăn hơn thời điểm trước 2021. Nhà đầu tư phải cân nhắc, chọn lựa trái phiếu của những doanh nghiệp uy tín, phát hành minh bạch, chiến lược kinh doanh ổn định, hoạt động hiệu quả; tuyệt đối không nghe tin đồn mà có thể bị ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư.

Nhà đầu tư cần phân định rõ và chọn mua trái phiếu được các ngân hàng, công ty chứng khoán phân phối bảo lãnh thanh toán trái phiếu vì bên bảo lãnh sẽ thực hiện trả gốc, lãi trái phiếu cho trái chủ trong trường hợp tổ chức phát hành không thực hiện được nghĩa vụ này đúng hạn. Đây chính là hình thức bảo đảm uy tín nhất và tốt nhất hiện nay cho nhà đầu tư. Bên cạnh đó, cũng có các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán chỉ cung cấp dịch vụ phân phối trái phiếu doanh nghiệp, hưởng phí dịch vụ từ doanh nghiệp phát hành. Trường hợp này, các đơn vị này không bảo lãnh, bảo đảm cho việc mua trái phiếu.

Hiện các công ty chứng khoán cung cấp nhiều sản phẩm đầu tư linh hoạt dành cho khách hàng. Nhà đầu tư có thể tùy chọn mua và nắm giữ trái phiếu từ ngày phát hành lần đầu đến thời điểm đáo hạn (thường là 12-36 tháng). Nếu không muốn nắm giữ đến đáo hạn hoặc có nhu cầu thanh toán, nhà đầu tư có thể giao dịch với nhà đầu tư khác trên cơ sở thỏa thuận trái phiếu của công ty chứng khoán mà mình đặt mua.

Trong tình huống bị chậm thanh toán lãi gốc, nhà đầu tư có thể chủ động làm việc với doanh nghiệp và tổ chức cung cấp dịch vụ để thỏa thuận phương án thanh toán, bảo đảm quyền lợi của cả nhà đầu tư và doanh nghiệp phát hành.

Trung Anh

Nguồn: https://thuongtruong.com.vn/news/thi-truong-trai-phieu-doanh-nghiep-chung-lai-110021.html