Thời gian gần đây, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD), Bộ Công Thương tiếp nhận một số phản ánh, khiếu nại của người tiêu dùng liên quan đến hoạt động cho vay trực tuyến của một số đơn vị. Qua quá trình xác minh thông tin, Cục CT&BVNTD lưu ý và khuyến cáo người tiêu dùng không vay tiền trực tuyến của các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu như sau:
- Tổ chức, cá nhân cho vay không có thông tin giới thiệu làm rõ chức năng của đơn vị là công ty tài chính, ngân hàng có chức năng cho vay, hoặc là đơn vị có chức năng tư vấn, kết nối giữa người đi vay và người cho vay.
- Không nêu rõ thông tin về tên công ty, địa chỉ, số điện thoại, hoặc có nhưng địa chỉ, thông tin liên hệ ở nước ngoài.
- Không công khai các chính sách thu thập, sử dụng thông tin của người tiêu dùng; không niêm yết các điều kiện, điều khoản giao dịch chung; không công bố biểu phí hoặc làm rõ các chi phí phát sinh trong quá trình giao dịch.
- Không gửi trước mẫu hợp đồng vay và các nội dung chi tiết liên quan đến hợp đồng vay để người tiêu dùng đọc trước khi xác nhận ký kết giao dịch và không cung cấp hợp đồng đã ký kết để người tiêu dùng lưu giữ sau khi đã hoàn thành giao dịch.
Đây không phải lần đầu tiên Cục CT&BVNTD đưa ra các khuyến cáo liên quan đến lĩnh vực này. Tháng 2/2019, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD- Bộ Công Thương) cũng nhận được các khiếu nại liên quan đến hợp đồng, điều khoản giao dịch chung có một số nội dung chưa rõ ràng, chưa tuân thủ chặt chẽ theo quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
Theo đó, các công ty này chỉ được phép cung cấp dịch vụ tư vấn mà không có chức năng cho vay, nhưng lại giới thiệu về dịch vụ với các cụm từ, hình ảnh gây hiểu lầm như: Đơn vị cho vay trực tuyến, công ty tài chính, cung cấp khoản vay nhanh… hoặc các hình ảnh, sơ đồ tập trung vào việc giải ngân khoản vay.
Ngoài ra, một số bên cho vay không cung cấp rõ ràng, đầy đủ về các chi phí phát sinh từ khoản vay, như: Chỉ cung cấp mức lãi suất cho vay, không cung cấp cụ thể về phí tư vấn, phí thẩm định tài sản, phí lưu giữ tài sản, phí quản lý hồ sơ… Trong khi các phí này thường chiếm tỷ trọng cao trong tổng chi phí mà người tiêu dùng phải trả, dẫn đến người tiêu dùng không ước tính được đầy đủ tổng chi phí phải trả khi đi vay.
Trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 hiện nay, trường hợp gặp khó khăn về tài chính, không thể đảm bảo khả năng trả nợ, người tiêu dùng nên chủ động gửi văn bản hoặc email tới đơn vị liên quan để đề xuất giải pháp hỗ trợ xử lý giãn nợ, tránh tình trạng để trả quá hạn dài ngày, phát sinh các khoản tiền phạt và các trách nhiệm pháp lý liên quan; cẩn trọng trước khi cung cấp các thông tin cá nhân để thực hiện đăng ký khoản vay, đặc biệt, nghiên cứu kỹ các mục đích sử dụng thông tin khi thực hiện giao dịch. Nghiên cứu kỹ nội dung hợp đồng trước khi ký, đặc biệt cần cân nhắc các chi phí phải trả khi tham gia vay trực tuyến; Yêu cầu gửi bản sao hợp đồng sau khi ký để có căn cứ bảo vệ quyền lợi của mình.
