Giá thịt gà xuống thấp kỷ lục, người chăn nuôi lỗ đậm

Cả chục năm qua, chưa bao giờ giá gà (chủ yếu là gà công nghiệp) lại giảm sâu đến thế. Bộ Công Thương khuyến cáo các hộ, các cơ sở chăn nuôi cân nhắc việc tăng đàn, tránh tự phát, ồ ạt...

Giá gà công nghiệp lông trắng sau một thời gian dài "chạm đáy" xuống mức cực thấp, chỉ 12.000 - 13.000 đồng/kg nay đã quay đầu tăng lên mức 21.000 - 22.000 đồng/kg. Tuy nhiên, với mức giá này người chăn nuôi vẫn chịu lỗ 3.000 - 4.000 đồng/kg. Còn cách đây khoảng một tuần, người chăn nuôi lỗ khoảng 10.000 đồng/kg gà lông trắng. Tương tự, sau khi giá gà giảm ở mức hòa vốn một thời gian khá dài thì khoảng 1 tháng nay, gà lông màu lại có xu hướng giảm mạnh hơn. Hiện giá gà lông màu ở mức 26.000 đồng/kg, trong khi giá thành sản xuất là 35.000 đồng/kg, tức người nuôi lỗ 9.000 đồng/kg. Thực tế, theo số liệu từ Bộ NN&PTNT, 9 tháng năm 2019, sản lượng thịt gia cầm trong cả nước đạt 931 ngàn tấn, tăng 13,5%; trứng đạt 9,2 tỷ quả, tăng 10,0%.

Theo Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ, nguyên nhân của tình trạng trên là do khi dịch tả lợn châu Phi lan rộng, nhiều hộ chăn nuôi lợn ở khu vực Đông Nam Bộ dự báo người tiêu dùng sẽ không ăn thịt lợn, vì vậy đã chuyển sang chăn nuôi gà công nghiệp ồ ạt, làm tăng đàn tự phát, thiếu kiểm soát. Việc phát triển "nóng" ngành chăn nuôi gà tại khu vực này đã gây sức ép cho các hộ, các cơ sở chăn nuôi bán giảm giá để cắt lỗ, thu hồi vốn. Có thời điểm mỗi tuần, khu vực Đông Nam Bộ cho xuất chuồng đến 2,5 triệu con gà. Đây là những nguyên nhân chính đẩy giá gà công nghiệp tại khu vực Đông Nam Bộ giảm sâu trong thời gian tháng 8 và tháng 9 năm 2019.

Trong khi giá gà trong nước đang xuống đáy thì theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong 8 tháng năm 2019, nhập khẩu thịt gà các loại đạt 195.000 tấn, trị giá 166,6 triệu USD, tăng 51,4% về lượng và tăng 48,0% về trị giá so với cùng kỳ năm 2018. Thịt gà nhập khẩu tập trung vào hai loại là thịt gà đông lạnh nguyên con và thịt gà đông lạnh đã chặt, chiếm 98% tổng kim ngạch nhập khẩu thịt gà; trong đó, đùi gà chiếm tỷ trọng nhập khẩu lớn nhất (71,5%); tiếp theo là chân gà (8,7%), gà nguyên con (8,2%), cánh gà (5,8%), các bộ phận khác (5,8%). Đáng chú ý, giá nhập khẩu bình quân mặt hàng này trong 8 tháng đầu năm là 850 USD/tấn, tương đương 19.500 - 20.000 đồng/kg (chưa tính thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, bảo quản kho lạnh,...) và có xu hướng tăng khá mạnh từ tháng 6 năm 2019 đến nay.

Bộ Công thương cho rằng, việc nhập khẩu thịt gà trong thời gian qua có thể cũng tác động một phần nào nhưng không phải là nguyên nhân chủ yếu tác động tiêu cực đến ngành chăn nuôi trong nước, gây giảm giá thịt gà tại Đông Nam Bộ. Dự kiến trong thời gian từ nay đến cuối năm, giá thịt gà công nghiệp vẫn duy trì ở mức thấp, đặc biệt là tại khu vực Đông Nam Bộ do nguồn cung ứng trong nước vẫn dồi dào.

Trước tình hình này, Bộ Công Thương khuyến cáo các hộ, các cơ sở chăn nuôi cân nhắc việc tăng đàn, tránh tự phát, ồ ạt; các địa phương chăn nuôi gà trọng điểm tăng cường hướng dẫn, tuyên truyền đến các hộ, các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn nhằm kiểm soát tình hình chăn nuôi, đáp ứng đúng quy hoạch, tránh dẫn đến nguồn cung quá lớn, làm giảm giá bán. Đề nghị Bộ NN&PTNT tiếp tục theo dõi sát tình hình chăn nuôi gia cầm, gia súc các loại, tái cơ cấu ngành chăn nuôi với mô hình tập trung và hiện đại, đảm bảo sản xuất theo đúng quy hoạch, tránh tình trạng dư thừa, thiếu hụt nguồn cung cục bộ, ảnh hưởng tiêu cực đến giá trong nước, đồng thời tiếp tục đàm phán với cơ quan hữu quan các nước để mở cửa thị trường cho các sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình giá tại thị trường trong nước đối với các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt thịt các loại nhập khẩu, kịp thời có giải pháp phù hợp khi có những diễn biến bất thường về giá hoặc lượng tiêu thụ; đồng thời chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường kiểm soát hoạt động vận chuyển, lưu thông nhằm phòng chống hiện tượng buôn lậu và gian lận thương mại phát sinh.

Từ thực tế trên, Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) kiến nghị, các địa phương cần chỉ đạo phát triển chăn nuôi gia cầm theo hướng tăng dần, tránh tăng đột biến làm ảnh hưởng đến cung - cầu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI) phải có định hướng xuất khẩu sản phẩm gia cầm. Hiện nay, gà công nghiệp trắng ở các doanh nghiệp FDI chiếm 80% thị phần, các doanh nghiệp đều có kế hoạch tăng đàn, nhưng chưa có động thái về hướng xuất khẩu, nếu như vậy khi cung vượt cầu, thiệt hại lớn nhất là người chăn nuôi. Tăng cường công tác kiểm tra chất lượng các loại thịt nhập khẩu để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm...

Trong khi giá gà đang xuống thấp thì giá lợn thịt đang ở mức cao nhất trong 3 năm qua, ở mức hơn 60.000 đồng/kg và sẽ duy trì mức giá này khi nhu cầu tiêu thụ tăng vào những tháng cuối năm. Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá lợn hơi tại các tỉnh miền Bắc tiếp tục duy trì ở mức cao, không có nhiều biến động. Cụ thể, tại Ninh Bình, Hưng Yên, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai đang dao động từ 61.000 - 63.000 đồng/kg. Tỉnh Hà Nam, nơi được coi là có đàn lợn lớn nhất miền Bắc, giá đang dao động quanh mức 59.000 - 63.000 đồng/kg. Với giá thành hiện nay, các hộ chăn nuôi có thể lãi từ 1,5 - 2 triệu đồng/tạ lợn. Tuy nhiên, nhiều địa phương không có lợn để bán, dẫn đến tình trạng phải nhập từ các địa phương lân cận như Thái Bình, Quảng Ninh. Việc giá lợn hơi chững do chính sách cấm xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và có hiện tượng lợn từ Thái Lan qua Campuchia vào Việt Nam. Tuy nhiên, giá trên 60.000 đồng/kg đang là mức giá cao nhất của 3 năm trở lại đây. Giá thịt lợn sẽ tiếp tục đứng ở mức cao khi việc tái đàn bổ sung lượng lợn thiếu hụt do dịch tả lợn châu Phi và nhu cầu tiêu thụ thịt lợn gia tăng dịp cuối năm.