Bởi ánh sáng và màu sắc đi vào hệ thần kinh con người qua 3 kênh gam màu đôi: đỏ và xanh lá cây, xanh dương và vàng, trắng và đen. Những pha trộn này dựa vào một bảng phân bổ màu đã được cài đặt trong hệ thần kinh tạo ra những kinh nghiệm khác nhau về thế giới màu sắc.
Kinh nghiệm về màu sắc của người này thường không giống với người khác. Do đó, cùng một màu, nhưng có người thích, có người lại không thích, thậm chí cảm thấy khó chịu.
Vì thế, việc sử dụng màu sắc trong cuộc sống phụ thuộc vào cảm nhận riêng, ý thích của mỗi người.
Màu sắc theo âm dương
Xét theo âm dương, âm là sắc tối yên tĩnh hấp thụ màu, càng nhiều màu tối thì càng nhiều năng lượng âm; dương là sắc sáng chuyển động phản ánh màu, càng nhiều màu trắng thì càng nhiều năng lượng dương.
Năng lượng dương mang lại sự năng động và thành công trong công việc. Năng lượng âm mang lại sự yên tĩnh, nghỉ ngơi.
Nguyên tắc chung là dương hướng lên trên, âm hướng xuống dưới, có nghĩa là trần màu sáng, tường màu đậm hơn, còn sàn nhà màu tối (tránh dùng màu quá tối) và không nên có quá nhiều biểu tượng âm, vì nó không có lợi cho sự tăng trưởng và phát triển.
Màu sắc theo ngũ hành
Xét theo ngũ hành, màu xanh lá cây thuộc Mộc; màu nâu, vàng đất thuộc Thổ; màu trắng, bạc thuộc Kim; màu đỏ, hồng thuộc Hoả; màu đen, xám thuộc Thuỷ. Màu sắc nội thất nên tương sinh, đồng hành hoặc bị ngũ hành của chủ nhà hay người sử dụng khắc chế; tránh ngũ hành của màu khắc người hoặc được người sinh.
Tương sinh là Mộc sinh Hoả, Hoả sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thuỷ, Thuỷ sinh Mộc. Tương khắc là Mộc khắc Thổ, Thổ khắc Thuỷ, Thuỷ khắc Hoả, Hoả khắc Kim, Kim khắc Mộc.
Chẳng hạn, ngũ hành của người là Mộc thì nên sử dụng màu đen, xám, xanh lá, ngọc bích làm màu chủ đạo. Có hai phương pháp thường được sử dụng để xác định ngũ hành của một người là theo mệnh niên và mệnh quái (nên xem xét đồng thời cả hai). Ví dụ, người sinh năm 1978 có mệnh niên thuộc Hoả, mệnh quái là Tốn - thuộc Mộc.
Tuy nhiên, tháng sinh khác nhau sẽ dẫn đến ngũ hành của bản thân vượng (mạnh) hay suy (yếu) hoặc hành nào trong 5 hành bị suy, nếu suy thì phải tìm cách bổ cứu để cho ngũ hành được hài hoà. Chẳng hạn, sinh vào tháng 3, 6, 9, 12 thì thiếu hành Thuỷ (vì 4 tháng này Thổ vượng, khắc chế Thuỷ), không nên vì sợ Thuỷ khắc Hoả bản mệnh mà không sử dụng.
Khi xác định được những màu chủ đạo thì việc phối màu và trang trí vật nào với màu gì cũng rất quan trọng, để nguồn năng lượng được phân bổ hài hoà (ví dụ, màu đỏ nên cạnh màu vàng, vì Hoả sinh Thổ) và tránh tạo ra sự lệch gam về màu giữa hai mảng màu hay đồ vật gần nhau.
Trong đó, gia chủ cần chú trọng tới màu tường, vì tường có diện tích lớn, mức độ ảnh hưởng tới con người lớn hơn. Đối với tường ngoài nhà, bên trong các phòng sinh hoạt chung lấy theo mệnh chủ nhà; các phòng ở, phòng làm việc lấy theo mệnh người dùng phòng đó.
Trường hợp hai người chung phòng có các mệnh đối lập nhau thì nên chọn những tông màu hài hoà cho cả hai. Ví dụ, hai mệnh Thuỷ và Hoả có thể chọn màu có ngũ hành là Kim, vì Kim sinh Thuỷ, mà Hoả khắc được Kim; hai mệnh Kim và Mộc có thể chọn màu có ngũ hành là Thổ.
Ngoài ra, sử dụng màu sắc trong trang trí nội thất cần căn cứ vào từng phòng với các chức năng khác nhau, dành cho những đối tượng khác nhau mà sử dụng màu sắc chủ đạo khác nhau. Lưu ý, khi phối màu cho phòng cần chọn những màu sắc và sắc độ (độ đậm nhạt) phù hợp với ánh sáng, vì màu sắc luôn có xu hướng thay đổi khi nhìn dưới các ánh sáng khác nhau./.
