Mít non luộc chấm mắm nêm miền Trung
Mỗi vùng miền dùng mít non nấu nướng khác nhau, có thể làm được nhiều món từ món mặn, gỏi, canh… mộc mạc nhưng hương vị thơm ngon, đậm đà. Theo Đông y, các món ăn với mít non bổ tỳ, hòa can, tạng… Món này dễ làm, nhưng để được ngon và hấp dẫn cần nghệ thuật nấu nướng của người miền Trung.
Mít non luộc chọn quả suông chưa nở gai, bổ ra có màu trắng ngà (không dùng mít quá già vì ăn chát). Gọt bỏ vỏ (phần gai xanh), lấy phần da trắng và phần thịt. Cắt bỏ cùi, xẻ dọc cuống mít thành những miếng mít lớn, ngâm nước lạnh (hoặc dùng lá chuối khô, các loại lá nhám) lau sạch nhựa mít rồi đem luộc, như thế mới giữ được vị ngon ngọt.
Quá trình luộc trở đều hai mặt. Khi thấy miếng mít ngả màu tím nhạt, lấy đũa xăm thấy miếng mít mềm thì vớt ra, để nguội, xắt lát vừa ăn. Chú ý canh mít luộc vừa chín tới, cắt lát ăn khi còn nóng bốc hơi.
Mít non nóng chấm với mắm nêm (mắm cái cá cơm) dằm ớt. Mắm ruốc muốn ngon thì cho thêm gia vị và phụ gia, thêm chút nước nóng khuấy đều thành hỗn hợp hơi sánh, giã thêm tỏi, ớt, gừng, chanh (hoặc thêm chút bột ngọt tùy ý). Ăn kèm với rau thơm, tía tô.
Mít luộc chấm mắm. Ảnh minh họa.
Mít non kho thịt lợn miền Bắc
Nguyên liệu (cho 4 người ăn): 300 gr thịt ba chỉ, 200 gr mít non, 3 - 4 củ hành tím, hành lá, mắm, muối, hạt nêm, bột ngọt, hạt tiêu, dầu ăn, đường kính trắng.
- Hành khô bóc vỏ băm nhỏ, hành lá nhặt sạch thái khúc.
- Thịt ba chỉ rửa sạch, thái miếng, tẩm ướp gia vị (1 thìa canh nước mắm, 1 thìa café bột ngọt, 1 thìa café hạt tiêu, 1 thìa café hạt nêm, 1 thìa café dầu ăn), trộn đều 30 phút cho ngấm.
- Mít non gọt vỏ ngoài, rửa hết nhựa, hoặc phơi héo 1 nắng, rồi thái miếng nhỏ, vừa ăn, luộc xơ với chút muối rồi đổ ra rổ, để ráo.
- Phi thơm hành khô, đổ thịt tẩm ướp vào xào săn, thêm 2 -3 thìa café đường kính trắng, tiếp tục đảo đều rồi đổ nước xâm xấp, vặn lửa nhỏ, đậy vung kho tới khi thịt đổi màu cánh gián, nước sắp cạn thì đổ mít đã sơ chế vào đảo đều. Đun tiếp với lửa nhỏ tới khi thịt và mít chín quyện vào nhau, cho thêm hành lá đổ ra đĩa ăn nóng với cơm, kèm dưa chua/cà muối.
Mít trộn Đà Nẵng ăn với bánh tráng, bánh phồng đều ngon. Ảnh minh họa.
Mít trộn Đà Nẵng
Hương vị thơm ngon, dễ làm.
Nguyên liệu: 1kg mít non, 250 gram thịt ba chỉ, 150 gram mỡ lợn, 200 gram tôm sú, 100 gram đậu phụng, 50 gram mè trắng, 50 gram rau thơm, 50 gram rau mùi, 50 gram húng quế, 1 trái chanh tươi, 5 trái ớt sừng, 3 nhánh tỏi, 1 gói bánh phồng tôm.
Gia vị: nước mắm, đường, tiêu, ớt bột…
Mít sơ chế, bỏ vỏ, cùi, thái miếng đem luộc chín, đổ ra rổ, để ráo thì xé sợi. Thịt ba chỉ rửa sạch, luộc chín, thái sợi. Tôm sú bỏ đầu, rửa sạch, luộc chín, bóc vỏ bổ đôi, bỏ sợi chỉ đen trên sống tôm. Mỡ lợn rửa sạch, thái hạt lựu, luộc sơ, để ráo rồi rán chín vàng.
Hạt vừng (mè) rang chín thơm. Lạc rang chín, xát vỏ, giã nhỏ.
Bánh phồng tôm chiên chín.
Rau mùi, húng quế, rau thơm nhặt, rửa sạch, thái nhỏ.
Tỏi giã nhỏ. Ớt sừng rửa sạch, 3 trái giã nhỏ và 2 trái thái chỉ.
Chanh tươi vắt lấy nước cốt.
Đổ nước mắm, nước lọc, đường vào chung một chén theo tỉ lệ 1: 1: 1, bắc lên bếp đun, vừa đun vừa dùng đũa khuấy cho đường tan hết, bắc xuống, cho ớt, tỏi giã nhỏ vào với 1.5 muỗng cà phê nước cốt chanh, trộn đều là xong bát nước mắm trộn mít.
Cho mít, tôm, thịt ba chỉ sơ chế vào âu lớn, đổ hỗn hợp nước mắm vào trộn đều. Để một lúc thì cho lạc giã, vừng trắng, rau thơm, rau mùi, rau quế, tóp mỡ vào. Nêm gia vị vừa miệng rồi đổ ra đĩa lớn. Ăn kèm bánh phồng tôm/ bánh tráng.
Mít non luộc chín, quyện vị béo ngon của thịt ba chỉ, tôm, đậu phụng, bánh phồng tôm rất ngon bùi.
Mít non xào mực. Ảnh minh họa.
Mít non xào mực
Món ngon hấp dẫn, thơm, đủ chất, đủ vị, rất ngon miệng.
Nguyên liệu: 300g mít non 200g mực cơm 50g hành tây, tỏi, hành lá, húng quế.
Gia vị: 1/2 muỗng cà phê bột nghệ, 1/2 muỗng canh nước mắm, 1/2 muỗng cà phê đường, một muỗng cà phê hạt nêm, 1/2 muỗng cà phê tiêu, một muỗng canh dầu ăn.
- Mít non sơ chế, luộc với chút muối, vớt ra xé nhỏ, hoặc xắt miếng.
- Mực làm sạch cắt khoanh.
- Hành tây bỏ vỏ, thái múi. Tỏi băm nhuyễn. Hành lá cắt khúc. Húng quế nhặt rửa sạch.
- Phi thơm tỏi, cho mít luộc xé vào xào thơm. Thêm bột nghệ, nước mắm, đường, hạt nêm, hạt tiêu vào xào đều tay. Khi mít thấm gia vị và nước sánh lại thì cho mực và hành tây vào xáo. Mực chín thì cho hành lá, húng quế vào và tắt bếp. Cho mít non xào mực ra đĩa và rắc hạt tiêu lên trên.
Mít non xào tôm, mực chế biến đơn giản, lạ mà ngon, thơm mùi mít và vị ngọt của tôm và mực.
Canh mít rất ngon miệng. Ảnh minh họa.
Món canh mít non
Nguyên liệu: 200g mít non bào sẵn, 6 con tôm to, 5 lá lốt, 2 củ hành tím, ½ thìa cà phê nắm ruốc.
Gia vị: đường, hạt nêm, tiêu, nước mắm, dầu ăn.
Tôm rửa sạch, để ráo, lột vỏ chẻ đôi bỏ chỉ đen.
Lá lốt thái sợi, hành tím bằm nhuyễn
Phi thơm hành tím, bỏ tôm vào xào săn, nêm với ½ thìa hạt nêm. Thêm 500ml nước, nấu sôi.
Trong khi chờ nước sôi, lấy ½ thìa cà phê mắm ruốc, thêm 2 thìa canh nước sôi vào quấy tan. Nước sôi thì cho mít vào, đổ mắm ruốc đã hòa tan rồi đun sôi lại, nêm vừa ăn, cho lá lốt vào.
Mít non dễ chín, nên đun chín tới kẻo nát. Múc canh ra bát, bày tôm xào lên trên, rắc hạt tiêu ăn nóng. Vị ngon ngọt của tôm tươi và mít non, quyện mùi thơm ấm của lá lốt, vị đậm đà của mắm ruốc rất ngon.
Mít non có thể muối chua ăn với thịt mỡ, thịt quay chống ngán. Ảnh minh họa.
Món dưa mít non muối chua
Nguyên liệu: Mít non 1000g, kiệu 200g, giá đỗ xanh 300g, muối 200g, riềng 100g, phèn chua 20g.
Mít non gọt vỏ, bỏ lõi hạt, thái mỏng, ngâm vào nước muối có pha phèn chua một lúc thì rửa sạch, vắt bớt nước.
Kiệu cắt bỏ già úa, rửa sạch, chẻ mỏng, cắt khúc 5cm.
Giá rửa sạch trộn lẫn với mít. Riềng giã nhỏ.
Hòa nước muối, phèn chua, đun sôi để nguội.
Cho mít, giá, riềng hoà với nước, muối đảo đều, đậy kín (có vỉ cài chặt) sau 3-4 ngày dưa trắng, giòn, thơm, dậy mùi riềng, vị mặn nhẹ, ngon, bùi. Dưa mít non chua ăn cùng thịt kho, thịt quay rất hợp.
Ngọc Hà