Hầu hết các phân khúc của thị trường bất động sản hiện đang chứng kiến mức giảm sút lớn trong các giao dịch, khiến không ít các nhà đầu tư bất động sản buộc phải thay đổi kế hoạch và hoạt động vận hành để vượt qua giai đoạn khó khăn này. Tuy nhiên, lĩnh vực công nghiệp đang chứng kiến sự thay đổi tích cực khi được đánh giá là lĩnh vực duy nhất hứa hẹn khả năng phục hồi cao và nhanh chóng.
Dữ liệu từ Real Capital Analytics cho thấy giao dịch bất động sản văn phòng ở Châu Á - Thái Bình Dương giảm 59% tính tới quý II/2020 so với cùng kỳ năm ngoái. Đối với bất động sản bán lẻ, con số còn đáng quan ngại hơn: 68%. Tuy nhiên, các giao dịch trong thị trường bất động sản công nghiệp và ngành giao nhận - kho vận chỉ giảm 24%, cho thấy đây là nhóm có khả năng phục hồi cao trong đại dịch Covid-19.
Ông Simon Smith, Trưởng Bộ phận Nghiên cứu và Tư vấn tại Savills Châu Á - Thái Bình Dương, cho biết: "Bất động sản công nghiệp đang được nhiều chủ đầu tư để ý. Ngành này có liên quan chặt tới các xu hướng lớn mạnh như sự phát triển của thương mại điện tử, và hầu như mọi thị trường trong khu vực đều thiếu không gian kho vận hiện đại".
Bất động sản công nghiệp đã và đang là nhóm tài sản có khả năng mau phục hồi ở hầu hết các thị trường thuộc Châu Á - Thái Bình Dương. Dưới đây là những thông tin nổi trội tại các thị trường trọng điểm: Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam.
Trung Quốc: Phản ứng của bất động sản khác biệt theo vùng
Tuy là nơi chịu ảnh hưởng đầu tiên bởi đại dịch Covid-19, Trung Quốc đang dần bình phục, ngành bất động sản công nghiệp tại mỗi khu vực kinh tế của quốc gia này lại chứng kiến các thử thách khác nhau.
Ở Vũ Hán, điểm phát dịch, mức ảnh hưởng được coi như "khổng lồ", ông Andrew Zhou, Giám đốc Bộ phận Thương mại và Công nghiệp tại Savills Vũ Hán, cho biết: "Mọi hoạt động kinh doanh đều bị hạn chế, đặc biệt là hoạt động hậu cần và xu hướng này vẫn tiếp tục. Sự quan tâm của nhà đầu tư giảm do nỗi lo sợ về rủi ro dịch bệnh, nhưng một số nhà đầu tư đang chuẩn bị cho trường hợp thị trường chạm đáy".
Tuy nhiên, ông Gandi Gong, Trưởng Bộ phận Bất động sản Công nghiệp tại Savills khu vực Nam Trung Quốc, chia sẻ rằng nhu cầu thị trường vẫn giữ vững trong suốt đại dịch trong khi thị trường bán lẻ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do gắn với diện tích sản xuất và hậu cần.
"Nhu cầu từ các nhà cung cấp thực phẩm tươi, bán hàng qua mạng và ngành y tế tăng đáng kể, đã góp phần hỗ trợ thúc đẩy phát triển thị trường giao nhận – kho vận trong thời điểm gần đây", ông cho biết.
Bà Betty Mao, Giám đốc Bộ phận Văn phòng và Công nghiệp tại Savills Thượng Hải, phụ trách khu vực tỉnh Giang Tô, Chiết Giang và Thượng Hải, khẳng định ảnh hưởng đến các khu vực này không trầm trọng và các nhà phát triển bất động sản công nghiệp vẫn tiếp tục xây dựng không gian mới. "Một khối lượng lớn các nhà kho dự kiến tiếp tục ra mắt trong vòng 12 - 24 tháng tới. Thị trường bất động sản công nghiệp tại các thành phố cấp 1 và 2 đều đang phát triển và các chủ nhà sẵn sàng cho thuê ngay khi dự án còn trong giai đoạn đang xây dựng".
Đại dịch Covid-19 có khả năng tăng nguồn cung bất động sản công nghiệp vì chính quyền địa phương phải tìm cách tăng thu nhập và sản xuất. Bà Betty Mao nhấn mạnh: "Một trong các hệ quả của đại dịch là nhiều công ty sản xuất phát sinh các vấn đề và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh, khiến cho chính quyền các địa phương phải tăng nguồn cung đất. Điều này giúp các doanh nghiệp kho vận thâu tóm được các khu vực đất chất lượng cao và vị trí đẹp. Yêu cầu thuế của Chính phủ cho các doanh nghiệp này luôn là điều kiện quan trọng nhất vì nếu đáp ứng được, đất có thể được cấp cho mục đích kinh doanh bất động sản công nghiệp".
Nhìn chung, tại Trung Quốc, nhu cầu về bất động sản công nghiệp từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước hiện khá mạnh và họ cũng chủ động tìm kiếm liên tục các cơ hội đầu tư. Theo ông Gong, hiện tại chưa có nhiều giao dịch vì thị trường mới chỉ có vài dự án bất động sản công nghiệp chất lượng cao được rao bán.
Ấn Độ: Khai mở tiềm năng phát triển sản xuất
Vì vẫn đang trong tình trạng phong tỏa do Covid-19, mọi ngành kinh doanh ở Ấn Độ đều chịu thiệt hại, nhưng tương lai của ngành bất động sản công nghiệp ở đây có triển vọng hơn các ngành khác. Ngành công nghiệp được dự kiến sẽ có lợi khi các công ty đa quốc gia tìm kiếm địa điểm mới để sản xuất.
Ông Srinivas N., Giám đốc Điều hành của Bộ phận Công nghiệp tại Savills India, nói: "Ấn Độ dần được coi là nơi sản xuất hàng hóa thay thế cho Trung Quốc. Có khoảng 1.000 công ty sản xuất nước ngoài đang dự tính chuyển cơ sở sản xuất chính từ Trung Quốc sang Ấn Độ; trong đó, 300 công ty có kế hoạch sản xuất đồ di động, điện tử, thiết bị y tế và dệt may.
"Chính phủ Ấn Độ đang tích cực thu hút các công ty nước ngoài và trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng sản xuất nội địa, Chính phủ Ấn Độ vừa cắt giảm thuế doanh nghiệp. Điều này cộng hưởng với yếu tố thuế dịch vụ & hàng hóa hấp dẫn, cùng lợi thế về nhân công rẻ, Ấn Độ đang tích cực khuyến khích và thu hút các công ty nước ngoài di dời xưởng sản xuất sang nước mình".
Việt Nam: Cấp thiết gia tăng nguồn cung
Dựa theo số liệu của Focus Economics, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của Việt Nam chứng kiến sản lượng trong tháng 6 năm 2020 tăng 7,0% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu nhờ vào sự phục hồi trong sản xuất hàng hóa và sản xuất điện. Sản lượng sản xuất và công nghiệp ước tính tăng 2,71% trong năm 2020 (và dự kiến sẽ tăng 9,2% vào năm 2021) cho thấy sự tăng trưởng khiêm tốn nhưng đầy hứa hẹn của lĩnh vực này.
Bên cạnh đó, chỉ số Quản lý sức mua (chỉ số PMI) cũng tăng vọt lên 51,1 điểm vào tháng 6/2020, với 42,7 điểm vào tháng 5, đánh dấu mức tăng trưởng đầu tiên trên ngưỡng 50 điểm kể từ tháng 1 sau thành công của Chính phủ trong việc kiềm tỏa và ngăn chặn đại dịch. Sự phục hồi này được cho là nhờ có sự gia tăng mạnh mẽ của các đơn đặt hàng mới, cùng với hoạt động mua hàng tích cực và số lượng các mặt hàng tồn kho tiền sản xuất tăng cao nhất kể từ tháng 11/2018.
Tháng 6/2020, cả nước có 336 khu công nghiệp với tổng diện tích khoảng 97.800ha. Trong đó, 261 khu công nghiệp đang hoạt động và 75 còn lại đang trong quá trình giải phóng mặt bằng và bắt đầu xây dựng. Công suất thuê đạt 76% trên tổng các khu công nghiệp đang hoạt động trên toàn quốc.
Ông John Campbell, Trưởng Bộ phận Bất động sản Công nghiệp, Savills Việt Nam cho biết: "Với nguồn cầu tiếp tục vượt quá nguồn cung, có thể thấy rõ sự cần thiết của việc tăng số lượng nguồn cung tại các khu vực công nghiệp trọng điểm. Công suất thuê các vùng trọng điểm tại phía Nam như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, và phía Bắc như Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng đã gia tăng đáng kể từ năm 2018".
"Hầu hết các giao dịch cho thuê trong nửa đầu năm 2020 bắt nguồn từ các dự án và các cuộc thương thảo đã diễn ra từ năm ngoái. Trong khi đó, nhiều hợp đồng thuê được thực hiện bởi các công ty đã có mặt tại Việt Nam và đang tìm cách mở rộng sản xuất. Các chính sách hạn chế đi lại giữa các nước đã ảnh hưởng đến nhu cầu gia nhập thị trường, làm hoãn lại các đợt khảo sát mặt bằng của các nhà đầu tư quốc tế lớn, khiến số lượng hợp đồng thuê được ký kết với các nhà phát triển trong nước giảm mạnh", ông Campbell nhận định.
Mặc dù không gì có thể đảm bảo cho sự thuận lợi của năm tới, có thể chắc chắn rằng ngành công nghiệp Việt Nam đang phụ thuộc vào sự dịch chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc và nhiều chủ thuê đang chuẩn bị nguồn lực để nắm bắt và đáp ứng những cơ hội sắp tới ngay khi các rào cản được dỡ bỏ.