Hội thảo "Xã hội không tiền mặt - Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam"

Ngày 11 tháng 6 năm 2019, tại TP Hồ Chí Minh, dưới sự chỉ đạo nội dung từ Ngân hàng nhà nước Việt Nam (NHNN), Bộ Thông tin và truyền thông, Báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Vụ Thanh Toán (NHNN) tổ chức Hội thảo “Xã hội không tiền mặt: Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam”. Ngoài ra còn có sự tham gia phối hợp tổ chức của Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas), Hiệp hội thương mại điện tử Việt Nam (VeCom).

Theo đó, trong bối cảnh NHNN cùng các Bộ, ngành đang tập trung triển khai các nhiệm vụ tại Nghị Quyết số 02/2019 của Chính phủ, Hội thảo với chủ đề “Xã hội không tiền mặt: chính sách và thực tiễn tại Việt Nam” trong khuôn khổ Chương trình Ngày không tiền mặt - 16/6 có ý nghĩa rất lớn khi nhận được sự chỉ đạo trực tiếp của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, sự tham gia của các đồng chí Lãnh đạo: các Bộ, ngành (NHNN, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và công nghệ) và UBND TP.HCM.

Phía NHNN, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh tham dự Hội thảo. Ngoài ra, hội thảo còn có sự tham gia của đại diện lãnh đạo một số Vụ, Cục thuộc NHNN, một số đơn vị cung ứng dịch vụ công, ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, tổ chức trung gian thanh toán, các doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan báo chí.

Ông Nguyễn Kim Anh, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Chuỗi sự kiện “Ngày không tiền mặt” là một trong những hoạt động thiết thực, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu của Chính phủ tại Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2016-2020, Đề án đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng đối với các dịch vụ công, Đề án nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế, góp phần thực hiện chiến lược tài chính toàn diện quốc gia và Nghị quyết 02 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021.

Thúc đẩy thanh toán điện tử hướng tới xã hội không tiền mặt là xu hướng phát triển tất yếu trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, tạo ra tác động kép vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vừa hỗ trợ thực hiện chiến lược tài chính toàn diện thông qua phổ cập dịch vụ ngân hàng-tài chính.         

Để đẩy mạnh TTKDTM, thời gian qua, bên cạnh hoàn thiện cơ sở pháp lý, NHNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp, đồng thời chỉ đạo các TCTD tiếp tục đầu tư, phát triển hạ tầng thanh toán; tăng cường công tác an ninh, bảo mật, đảm bảm quyền lợi của khách hàng; cũng như triển khai ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng 4.0 trong cung ứng dịch vụ thanh toán. Bên cạnh đó, NHNN cũng đẩy mạnh truyền thông phổ biến kiến thức, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và cách thức thanh toán tiêu dùng của người dân, qua đó nâng cao khả năng tiếp cận các sản phẩm dịch vụ ngân hàng cho người dân, khuyến khích sử dụng các phương thức TTKDTM.

NHNN đã chủ động xây dựng nội dung, phối hợp thực hiện các chương trình giáo dục tài chính được dư luận đánh giá cao như “Tiền khéo tiền khôn”, “Những đứa trẻ thông thái”, cuộc thi “Hiểu đúng về tiền”, “Đồng tiền thông thái”... Nhờ đó hoạt động thanh toán trong nền kinh tế đã đạt được những kết quả tích cực: Nhiều chỉ tiêu TTKDTM có tốc độ tăng trưởng cao (so cùng kỳ năm 2018); khuôn khổ pháp lý tiếp tục được hoàn thiện; hạ tầng thanh toán đáp ứng tốt các yêu cầu phát triển của nền kinh tế, ứng dụng công nghệ mới cho ra đời các phương tiện, dịch vụ thanh toán hiện đại, tiện ích; an toàn, bảo mật luôn được coi trọng và là ưu tiên hàng đầu; quyền lợi hợp pháp của khách hàng luôn được quan tâm và bảo vệ.

Cụ thể: Tổng giá trị giao dịch qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (TTĐTLNH) trong 5 tháng đầu năm 2019 đạt trên 64.160 nghìn giao dịch tương ứng với gần 35.728 nghìn tỷ đồng (tăng khoảng 23,23% về số lượng giao dịch và tăng 17,63% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm ngoái). Đến cuối tháng 4/2019, trên toàn quốc có hơn 18.700 ATM, hơn (tăng tương ứng 4,25% so với cùng kỳ năm ngoái), số POS đạt được 266.700 POS và hiện đã được lắp đặt tại hầu hết các cơ sở, chuỗi phân phối, bán lẻ, khách sạn lớn, đang mở rộng đến các đơn vị cung cấp dịch vụ công (cơ sở y tế, bệnh viện, trường học,...).

Việc mở và sử dụng tài khoản của cá nhân tiếp tục tăng lên: đến cuối tháng 3/2019 đã tăng 15,9% so với cùng kỳ năm 2018. Phát triển dịch vụ tài khoản cá nhân góp phần thu hút vốn nhàn rỗi từ mọi tầng lớp dân cư và là điều kiện tiên quyết để tạo mở rộng dịch vụ TTKDTM.

Số lượng và giá trị giao dịch thẻ tiếp tục tăng. Đến 31/3/2019, số lượng giao dịch thanh toán nội địa qua thẻ ngân hàng đạt hơn 65 triệu giao dịch (tăng 18,45% so với cùng kỳ năm 2018) với tổng giá trị giao dịch hơn 171 nghìn tỷ đồng (tăng 18,82% so với cùng kỳ năm 2018); Nhiều tính năng, tiện ích đã được tích hợp vào thẻ ngân hàng để sử dụng thanh toán hàng hóa, dịch vụ; đồng thời, nâng cao chất lượng dịch vụ, độ an toàn, bảo mật trong thanh toán thẻ.  

Thanh toán điện tử qua Internet, điện thoại di động: Đến 31/3/2019, số lượng giao dịch tài chính qua kênh Internet đạt hơn 101 triệu giao dịch với giá trị giao dịch khoảng 4.581 nghìn tỷ đồng (tăng tương ứng 65,81% và 13,46% so với cùng kỳ năm 2018); số lượng giao dịch tài chính qua kênh điện thoại di động đạt hơn 76 triệu giao dịch với giá trị giao dịch hơn 924 nghìn tỷ đồng (tăng tương ứng 97,75% và 232,3% so với cùng kỳ năm 2018).

Các công nghệ mới, hiện đại trong thanh toán như việc áp dụng xác thực vân tay, nhận diện khuôn mặt, sử dụng mã phản hồi nhanh (QR Code), mã hóa thông tin thẻ (Tokenization), thanh toán phi tiếp xúc, công nghệ mPOS,... được các ngân hàng nghiên cứu, hợp tác và ứng dụng, đặc biệt là việc thanh toán bằng QR Code gắn với đẩy mạnh thanh toán qua điện thoại di động hợp với xu thế phát triển trên thế giới và hành vi người tiêu dùng.

Ngoài ra, thanh toán dịch vụ công qua ngân hàng cũng được đẩy mạnh. Hiện có khoảng 50 ngân hàng đã thỏa thuận phối hợp thu thuế điện tử với ngành thuế, hải quan trên phạm vi 63 tỉnh, thành phố và 768 quận, huyện trên cả nước. 95% số thu hải quan thực hiện qua ngân hàng; 99% doanh nghiệp đăng ký nộp thuế điện tử.

Phát biểu tại Hội thảo, Lãnh đạo NHNN cho biết, trước mắt, trong năm 2019, NHNN sẽ tích cực, chủ động thực thi một số nhiệm vụ, giải pháp lớn nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, cụ thể là: xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về thanh toán không dùng tiền mặt; tiếp tục triển khai có hiệu quả một số Đề án, Chiến lược về lĩnh vực thanh toán; triển khai các nhiệm vụ được giao của ngành ngân hàng tại Nghị quyết 01 và 02 năm 2019 của Chính phủ, tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại vào hoạt động thanh toán, lấy việc cung ứng dịch vụ trên thiết bị di động làm mục tiêu chính; phối hợp với các đơn vị cung ứng hàng hóa/dịch vụ để kết nối, tích hợp hệ thống công nghệ thông tin của các đơn vị này với hệ thống thanh toán của ngành ngân hàng và đẩy mạnh truyền thông, quảng bá các sản phẩm, dịch vụ thanh toán hiện đại nhằm thay đổi dần tâm lý, thói quen sử dụng tiền mặt của người tiêu dùng.

Tại Hội thảo, các diễn giả sẽ trình bày, trao đổi để thấy một bức tranh toàn cảnh về TTKDTM tại Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp, định hướng phù hợp với mục tiêu hướng đến xã hội không dùng tiền mặt. Kết quả từ Hội thảo này sẽ truyền đi thông điệp tích cực về lợi ích của thanh toán điện tử đối với người dân và xã hội, thúc đẩy TTKDTM.

Hội thảo gồm có 2 phiên. Phiên 1 về “Thanh toán không tiền mặt với dịch công” với các bài tham luận về đẩy mạnh TTKDTM đối với dịch vụ công, về công nghệ thanh toán, những kết quả trong TTKDTM đối với dịch công; phần thảo luận về các giải pháp và chính sách thúc đẩy thanh toán không tiền mặt có sự tham gia của các diễn giả đến từ NHNN, Hiệp hội thẻ, một số NHTM, đại diện cơ quan Hải quan. Phiên 2 có chủ đề “Giải pháp và cơ hội cho người dùng trong xã hội không tiền mặt” với phần trình bày của Napas và Sài gòn Coop. Chủ đề thảo luận phiên 2 là: Kinh nghiệm trong chuyển dịch thanh toán không tiền mặt & sự bùng nổ của Mobile Payment/Digital Payment trên thế giới và những lợi ích cho người tiêu dùng khi thanh toán không tiền mặt.

Theo Nguyễn Mây/Đô Thị Mới