Thanh tra Chính Phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm của Vinafood2
Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020 gửi Thủ tướng để báo cáo kết quả kiểm tra thông tin báo chí phản ánh về sai phạm tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh và việc khiếu nại của các hộ dân liên quan đến dự án, chỉ ra hàng loạt sai phạm của Vinafood2 trong chuyển đổi đất công thành đất tư.
Theo kết luận, 4 cơ sở nhà đất này có tổng diện tích gần 6.300m2 thuộc sở hữu Nhà nước. Năm 1993, Vinafood 2 được giao để làm trụ sở và nhà ở tập thể cho cán bộ, nhân viên. Đến năm 2004, Vinafood 2 được các cấp có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng tại các bất động sản trên từ mục đích sản xuất, kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng để bán, cho thuê…
Đến năm 2010, sau khi được TP HCM giao 4 cơ sở nhà đất nêu trên, Vinafood 2 đã liên kết, góp vốn với Công ty TNHH quảng cáo, xây dựng, địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) thành lập Công ty TNHH thương mại, dịch vụ, xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) để thực hiện dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại trên khu đất hơn 6.200m2 được TP.HCM giao theo dạng nộp tiền sử dụng đất một lần.
Quá trình hợp tác lòng vòng giữa Vinafood 2 và Công ty Việt Hân trong chuyển nhượng đất đai, thoái vốn nhà nước có nguy cơ gây thất thoát tài sản nhà nước. Đáng lưu ý, trong quá trình hợp tác với nhà đầu tư tư nhân, chuyển đổi đất công thành đất tư, Vinafood 2 đã bốn lần cố ý làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng. Theo đề xuất của Vinafood 2, Thủ tướng đã đồng ý về nguyên tắc cho Vinafood 2 thực hiện phương án sắp xếp lại các cơ sở nhà đất nhưng trong quá trình sắp xếp đất đai, Vinafood 2 đã 4 lần cố tình làm trái chỉ đạo của Thủ tướng?
Đó là, Vinafood 2 không thực hiện lập lại phương án sắp xếp 4 cơ sở nhà đất theo quyết định 09 năm 2007 của Thủ tướng để trình cấp có thẩm quyền thẩm định, trình Thủ tướng quyết định; Vinafood 2 tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.
Bên cạnh đó, dù Ủy ban nhân dân TP HCM, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn có rất nhiều văn bản hướng dẫn, yêu cầu Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng Vinafood 2 không thực hiện. Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.
Lần thứ 4 Vinafood 2 cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng là không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ, di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại các cơ sở nhà đất 33 Nguyễn Du, 34-36 Chu Mạnh Trinh để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra, Công ty Việt Hân Sài Gòn đã lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 4 lô đất trên ký cùng thời điểm 7 hợp đồng thế chấp để vay hơn 6.300 tỷ đồng trái luật.
Cụ thể, từ năm 2015, doanh nghiệp này lập hồ sơ dự án đầu tư khống đối với 4 cơ sở nhà đất lấy tên là The Goldmark Preminum Tower để các công ty này ký hợp đồng tín dụng vay ngắn hạn với chi nhánh của Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB). Mục đích sử dụng vốn vay là bổ sung vốn để thực hiện thi công dự án The Goldmark Preminum Tower giai đoạn 1. Khoản vay này được Công ty Việt Hân Sài Gòn chi cho các công ty con: Công ty CP Bạch Minh Long, Công ty CP Supreme Power, Công ty CP Đầu tư Thuận Nha, Công ty CP Clover Peak, Công ty CP Đầu tư Thanh Man, Công ty CP Đầu tư Song Phú.
Nhưng khi đoàn thanh tra liên ngành vào cuộc kiểm tra, tất cả công ty này đã chủ động đề nghị dùng các bất động sản tại dự án khu dân cư lô 9A2 khu 9A+B, khu chức năng số 9 đô thị mới nam TP HCM (xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh) thuộc sở hữu của Công ty CP Đầu tư và phát triển bất động sản Việt Liên Á làm tài sản bảo đảm thay thế cho 4 thửa đất số 33 Nguyễn Du, 34-36-42 Chu Mạnh Chinh.
Kiến nghị thu hồi khu đất công đang bị Vinafood 2 thâu tóm
Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TPHCM thu hồi 4 cơ sở nhà đất Vinafood 2 đã bán cho Công ty Việt Hân. Đồng thời, đề nghị giao Công an TPHCM vào cuộc điều tra, xử lý theo pháp luật đối với việc phá dỡ tài sản Nhà nước trên lô đất số 42 đường Chu Mạnh Trinh.
Cụ thể, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo cơ quan Thanh tra, Giám sát ngân hàng thực hiện thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng trong giai đoạn từ năm 2013 đến nay và các khoản vay liên quan đến việc sử dụng Giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 của 4 cơ sở nhà, đất nói trên và xử các lý nghiêm vi phạm nêu tại kết luận này đối với tập thể, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có nhiệm vụ chỉ đạo Vinafood 2 kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý đúng quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân có liên quan trong việc phối hợp với Công ty TNHH TM Quảng cáo Xây dựng Địa ốc Việt Hân thực hiện trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng khi chuyển dịch khu đất công nói trên cho tư nhân trái luật, trái thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP HCM trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc và giám sát, các đơn vị có liên quan thực hiện xử lý và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản của Nhà nước bị thất thoát và các nội dung nêu tại Văn bản số 1107/UBND-KT ngày 30/10/2020 của UBND TP HCM.
Cụ thể, giao Sở Tư pháp TP HCM chỉ đạo và giám sát Phòng Công chứng số 7 thực hiện thủ tục khởi kiện ra TAND có thẩm quyền đề nghị tuyên bố Văn bản Công chứng số 28355 "Hợp đồng góp vốn và chuyển nhượng quyền sử dụng đất" giữa Vinafood 2 và Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) đã được Phòng Công chứng số 7 chứng nhận ngày 30/12/2015 là vô hiệu.
Sau khi có bản án, quyết định của TAND phát sinh hiệu lực, UBND TP HCM chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai TP hủy kết quả xác nhận nội dung đăng ký biến động ngày 25/3/2016, thu hồi Giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 và thu hồi đất tại 4 cơ sở nhà đất nói trên để quản lý, khai thác sử dụng theo đúng quy định của pháp luật về quản lý đất đai.
Giao UBND TP HCM thu hồi Quyết định số 1699/UBND-DT ngày 16/4/2008 về việc phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng, xem xét tiền sử dụng đất đã thu và chi phí hợp lý (nếu có) hoàn trả cho Vinafood 2.