Luật các tổ chức tín dụng sau khi sửa đổi cho phép Ngân hàng Nhà nước cho vay đặc biệt với lãi suất ưu đãi đến mức 0% đối với tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội đã thảo luận tại Hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, tổng số có 23 ý kiến đại biểu phát biểu và 01 ý kiến đại biểu tranh luận. Các ý kiến phát biểu cơ bản tán thành với Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và dự thảo Luật, đồng thời thể hiện quan điểm về một số nội dung còn ý kiến khác nhau. Trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan soạn thảo phối hợp với các cơ quan, tổ chức hữu quan nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.
Liên quan đến nguồn lực thực hiện phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng, có ý kiến cho rằng quy định của dự thảo Luật thực chất vẫn gián tiếp sử dụng ngân sách nhà nước để hỗ trợ cơ cấu lại tổ chức tín dụng, như vậy không bảo đảm nguyên tắc không sử dụng ngân sách nhà nước trong cơ cấu lại các tổ chức tín dụng; có ý kiến đề nghị trường hợp cần thiết vẫn phải sử dụng ngân sách nhà nước nhưng phải quy định minh bạch, bảo đảm quản lý chặt chẽ, bảo toàn ngân sách nhà nước.
Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, dự thảo Luật đã được rà soát để bảo đảm đúng chủ trương theo Nghị quyết số 25/2016/QH14 của Quốc hội về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016-2020, theo đó không sử dụng ngân sách nhà nước để cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, xử lý nợ xấu hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước, cấp vốn điều lệ cho tổ chức tín dụng thương mại hoặc đóng góp cổ phần tại các tổ chức tài chính quốc tế. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cơ cấu lại tổ chức tín dụng, đúng như các đại biểu Quốc hội có ý kiến, thực chất một số chính sách trong trường hợp cần thiết, cấp bách, để bảo đảm an toàn hệ thống có thể có những tác động gián tiếp làm ảnh hưởng, giảm thu ngân sách nhà nước (ví dụ như số nộp ngân sách nhà nước về chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước sau khi trích lập các quỹ), song không sử dụng chính sách miễn, giảm thuế và không sử dụng nguồn chi ngân sách nhà nước để xử lý.
Về áp dụng can thiệp sớm đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (Điều 130a), có ý kiến đề nghị bổ sung việc xem xét gia hạn thời gian thực hiện phương án khắc phục trong trường hợp đặc biệt, phức tạp, nhưng không quá 6 tháng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, khi tổ chức tín dụng lâm vào một trong các trường hợp cụ thể theo quy định tại Điều 130a thì Ngân hàng Nhà nước có văn bản yêu cầu tổ chức tín dụng thực hiện phương án khắc phục trong thời hạn 01 năm. Trong quá trình khắc phục đã có quy định về điều chỉnh phương án; trường hợp hết thời hạn thực hiện phương án mà vẫn không khắc phục được thì Ngân hàng Nhà nước yêu cầu tổ chức tín dụng áp dụng một hoặc một số biện pháp theo quy định của Luật. Như vậy, dự thảo Luật đã quy định rõ thời gian tổ chức tín dụng tự khắc phục và biện pháp xử lý khi tổ chức tín dụng không tự khắc phục được. Do vậy, không nên gia hạn, kéo dài thêm thời gian tự khắc phục, có thể làm trầm trọng hơn thực trạng của tổ chức tín dụng đó.
Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, về phương án sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp, cổ phần đối với tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt, có ý kiến đề nghị bổ sung vào Điều 149 quy định về việc sáp nhập quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt vào ngân hàng thương mại.
Giải trình về vấn đề này, báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ, Điều 149 của dự thảo Luật quy định chung về sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng cổ phần, góp vốn của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt, bao gồm quỹ tín dụng nhân dân. Việc sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng cổ phần, góp vốn của từng loại hình tổ chức tín dụng thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành. Việc sáp nhập quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt vào ngân hàng thương mại là không khả thi do khác biệt lớn về tính chất hoạt động và chủ sở hữu; cần được nghiên cứu, cân nhắc trong quá trình sửa đổi các quy định có liên quan.
Nhất trí cao với Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng với 444 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết. Kết quả biểu quyết: có 436 đại biểu tán thành, chiếm 88,80% tổng số đại biểu Quốc hội; 7 đại biểu không tán thành, chiếm 1,43%. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2018.
Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, chiều 20/11, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Trần Quang Chiểu cho rằng việc phá sản ngân hàng là khó có thể xảy ra vì Nhà nước sẽ thực hiện chọn các phương án phù hợp như phục hồi, sáp nhập - hợp nhất,... nhằm ổn định hệ thống ngân hàng cũng như đảm bảo an ninh tiền tệ, ổn định xã hội.
"Còn khi phá sản ngân hàng, việc quy định mở là Nhà nước sẽ chi trả cho người gửi tiền theo thực lực của nền kinh tế sau khi bảo hiểm tiền gửi đã bồi thường để bồi thường là phù hợp, nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của người gửi tiền. Lý do là việc ấn định mức bồi thường tối đa 75 triệu đồng như hiện nay thì người gửi 100 triệu cũng như người gửi 1 tỉ đồng, như thế là không công bằng", ông Chiểu nói.